اثر سن نشا و تراکم گیاه بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج (Oryza sativa L.) در استان هرات- افغانستان

به منظور مطالعه اثر سن نشا و تراکم گیاه  بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج  (رقم صدری) آزمایشی مزرعه­ای در مرکز تحقیقات کشاورزی اردوخان استان هرات افغانستان (طول جغرافیایی "۴۹ '۱۱ °۶۲ و عرض جغرافیایی "۳۵ '۲۰ °۳۴) در سال زراعی ۹۷-۱۳۹۶ انجام شد. آزمایش به صورت کرت­های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در ۳ تکرار انجام شد. سن نشا در سه سطح شامل (۲۰، ۳۰ و ۴۰ روز) به عنوان عامل اصلی وتراکم کاشت درچهار سطح شامل (۱۳، ۱۷، ۲۲ و ۳۳ گیاه در متر مربع) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر سن نشا بر تعداد پنجه درگیاه، تعداد دانه درخوشه و عملکرد دانه و اثر تراکم گیاه بر تمام صفات جز وزن هزار دانه معنی­دار بود. اثر متقابل دو عامل بر هیچ یک از صفات تاثیر معنی­دار نداشت. مقایسه میانگین صفات نشان داد،  بیش­ترین تعداد دانه در خوشه و عملکرد دانه در هکتار در سن  نشای ۳۰ روز به دست آمد. همچنین بیش­ترین تعداد پنجه درگیاه، تعداد پنجه بارور، تعداد دانه در خوشه و درصد دانه پوک در تراکم ۱۳ گیاه در متر مربع و بالاترین عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و عملکرد دانه در هکتار در تراکم ۳۳ گیاه در مترمربع حاصل شد. بر اساس ضریب همبستگی ساده صفات، عملکرد دانه دارای همبستگی مثبت و معنی­دار با عملکرد بیولوژیک، تعداد پنجه بارور در گیاه  و تعداد دانه در خوشه بود.

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی: اجزای عملکرد ، درصد دانه پوک ، ضرایب همبستگی ، عملکرد دانه