پهنه‌بندی و تحلیل مورفولوژیکی سیلاب‌های رودخانه قره‌سو با استفاده از مدل هیدرودینامیکی HEC-RAS (از روستای پیرازمیان تا تلاقی رودخانه اهر چای)

سیلاب‌ها ازجمله مخاطرات طبیعی هستند که هرساله خسارات بسیار زیادی را برای ساکنین دشت‌های سیلابی به بار می‌آورد. تهیه نقشه‌های پهنه‌بندی سیلاب برای دوره‌های بازگشت مختلف ازجمله روش‌های متداولی است که جهت نمایش پتانسیل مخاطرات سیلابی مورداستفاده قرار می‌گیرد. در پژوهش حاضر، که خطر وقوع سیلاب را در 72 کیلومتر از رودخانه قره‌سو در محدوده استان اردبیل موردبررسی قرار می‌دهد، جهت شبیه‌سازی سیلاب از مدل هیدرودینامیکی یک‌بُعدی HEC-RAS استفاده شد و پیش‌پردازش و پس پردازش داده‌های ژئومتری و هیدرومتری در محیط نرم‌افزاری GIS توسط الحاقی HEC-GeoRAS صورت پذیرفت. نتایج پهنه‌بندی سیلاب رودخانه قره‌سو نشان داد که با رخداد سیلابی با دورۀ بازگشت 25 سال، مساحتی در حدود 1085 هکتار از اراضی کشاورزی و باغات حاشیه رودخانه قره‌سو به زیرآب رفته و خساراتی را برای کشاورزان این منطقه به وجود خواهد آورد. همچنین نتایج نشان داده که عرض پهنای سیل گیر برای دوره بازگشت 25 سال در بازه‌های دوم، سوم و چهارم تا 550 متر نیز می‌رسد. بر این اساس لزوم توجه به اقدامات اساسی در زمینه مدیریت دشت‌های سیلابی در این منطقه ضرورت می‌یابد.

کلیدواژه ها:

پهنه‌بندی سیلاب ، مدل هیدرودینامیکی HEC-RAS ، دشت سیلابی ، دوره بازگشت ، قره‌سو