تاثیر یک نوع پوشش نانوامولسیون بر پایه کیتوزان در افزایش ماندگاری زردآلو

زردآلو میوه ای نرم با عمر ماندگاری کوتاه است که مقاومتی در برابر ضربه، و شرایط نامناسب حمل و نقل و نگهداری ندارد و در نتیجه از ضایعات قابل توجهی برخوردار است. بسته بندی مناسب یکی از روش هایی است که می تواند ضایعات این محصول باغی را در مراحل پس از برداشت و بازاررسانی تا حد زیادی کاهش دهد. در پژوهش حاضر، اثر یک نوع واکس نانویی بر پایه کیتوزان و همچنین ظروف نانویی کیتوزانی بر ماندگاری میوه زردآلو به کار گرفته شد. بدین منظور، دو رقم چین کلاغی و شماره ‮‭58‬ شاهرود (شاهرودی)، از ایستگاه تحقیقات کمال شهر منطقه کرج با واکس فوق پوشش داده شده و در دمای 0 درجه سانتیگراد قرار گرفتند. همچنین، نمونه های زردآلو داخل ظروف حاوی کیتوزان بسته بندی شدند. طی مدت نگهداری، هر هفته، آزمون های لازم مانند میزان تنفس، سفتی بافت، رنگ، وزن، بریکس، اسیدیته و نیز میزان تولید اتیلن نمونه های زردآلو اندازه گیری و تاثیر واکس فوق بر ماندگاری آن بررسی شد. برای مقایسه، از زردآلوی بدون پوشش به عنوان شاهد استفاده گردید. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری در سطح %1 بین عوامل پوشش، رقم و شاهد برای بسیاری از صفات وجود دارد. از نظر میزان افت وزن و رطوبت، برای رقم ‮‭526‬ پوشش و شانه نسبت به شاهد در حفظ رطوبت موفق تر عمل کردند. پوشش نیز نسبت به شانه بهتر بوده است.پوشش نسبت به شاهد و شانه در حفظ رطوبت برای رقم ‮‭510‬ نیز موفق تر بود. به نظر می رسد در اوایل دوره نگهداری، پوشش و شانه نسبت به شاهد در حفظ بافت بهتر بودند اما از اواسط دوره به بعد، پوشش تفاوت زیادی با شاهد نداشت. بنابراین، صرفنظر از انتهای دوره که ظروف نانویی نیز به شاهد و پوشش نزدیک می شود، شانه بافت بهتری را برای زردآلو فراهم کرده است. غلظت مواد جامد محلول یا بریکس نمونه های هر دو رقم طی مدت نگهداری افزایش می یابد. در بین تیمارها، پوشش در تثبیت بریکس زردآلو بهتر از بقیه عمل کرده است. میانگین صفات ‭pH ‬و اسیدیته برای نمونه های شاهد، پوشش و شانه هر دو رقم طی مدت نگهداری، به ترتیب روند صعودی و نزولی دارد. میانگین شاخص طعم یا کسر رسیدگی برای تیمار شاهد، پوشش و شانه طی دوره انبارمانی افزایش می یابد. نمونه های داخل شانه بهتر از دو تیمار دیگر در افزایش شاخص طعم نقش دارند. تغییرات صفت میزان ویتامین ‭C ‬برای تیمارهای شاهد، پوشش و شانه برای هر دو رقم طی مدت نگهداری روند کاهشی دارد. میانگین میزان قندکل برای تمامی تیمارهای هر دو رقم در پایان دوره نگهداری افزایش می-یابد. میانگین میزان برای تمامی تیمارهای هر دو رقم با یک روند افزایشی تغییر می کند اما اختلاف معنی داری در میزان زردآلوهای شاهد و تحت تیمار وجود ندارد. بین عامل پوشش، رقم و زمان نگهداری از نظر تنفس تفاوت معنی داری در سطح %1 وجود دارد اما درمورد تولید اتیلن، تفاوت معنی داری وجود ندارد. از نظر شمارش کلی میکربی و تعداد کولونی کپک ها و مخمرها، پوشش و ظروف نانوامولسیونی نسبت به شاهد نقش موثری در جلوگیری از رشد میکربی ایفا می کنند. در ‭SEM ‬نمونه ها مشخص شدکه نمونه های شاهد هر دو رقم دارای سطح تخریب شده هستند و فرسایش بافت به خوبی روی زردآلو مشهود می باشد اما تصاویر نمونه های پوشش هر دو رقم نشان می دهد که نانوامولسیون روی زردآلو به خوبی قرار گرفته و در سطح نمونه هیچ فرسایش و ترک خوردگی مشاهده نمی شود که ناشی از عملکرد خوب نانو پوشش روی آن می باشد. به طور کلی، اختلاف معنی دار بین برخی از صفات کیفی زردآلو، نشان دهنده تاثیر نوع بسته بندی در بروز تفاوت در محتوای میوه است. بنابراین، استفاده از کیتوزان به عنوان فیلم یا پوشش خوراکی به دلیل دارا بودن خواص ضدباکتریایی و همچنین خواص فیزیکی و شیمیایی مناسب در حفظ کیفیت زردآلو پیشنهاد می شود. کلمات کلیدی: آزمون های کیفی، پوشش دهی، زردآلو، ظرف نانویی کیتوزان، نانوامولسیون کیتوزان