پایش کشند قرمز در خلیج فارس و دریای عمان

بدنبال برنامه پایش گونه ها ی مضر جلبک و تهدیدات بیولوژیک در آبهای ایرانی سواحل ایران، پروژه ملی تحت عنوان پایش کشند قرمز در خلیج فارس و دریای عمان در سواحل چهار استان جنوبی درسالهای ‮‭1389-90‬ به اجرا درآمد. این مطالعه بخش سواحل خوزستان این پروژه میباشد که از مرداد ‮‭1389‬ لغایت تیر ماه ،‮‭90‬ در 5 ایستگاه انتخاب شده از ایستگاههای طرح پایش گونه های مضر فیتوپلانکتون در سواحل خوزستان انجام شده است. پنج ایستگاه شامل دو ایستگاه در منطقه بحرکان، پنج کرینی، لیفه و خورموسی بوده است نمونه برداری آب جهت آنالیز فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی، شناسایی و تراکم فیتوپلانکتونها و اندازه گیری رنگدانه های فیتوپلانکتونها بصورت ماهانه از ایستگاههای مختلف توسط بطری نمونه بردار انجام شد.نمونه های رسوبات جهت شناسایی و تراکم موجودات بنتیک و تعیین ویژه گیهای رسوبات بصورت فصلی توسط گراب نمونه برداری شده است. روند تغییرات نوترینتهای مورد مطالعه در ایستگاههای مختلف تقریبا یکسان می باشد. مقادیر نیترات عمدتا زیر ‮‭10‬ میلی گرم در لیتر و آمونیاک یونیزه شده کمتر از ‮‭60‬ میکروگرم در لیتر بوده است. بررسی نتایج آنالیز واریانس دو طرفه داده ها نشان می دهد که فقط مقادیر آمونیاک در ایستگاههای مختلف درارای اختلاف آماری می باشد و به غیر از سیلیکات، سایر پارامترها در ماههای مختلف با یکدیگر دارای اختلاف معنی دار آماری هستند (‮‭05.0‬‭> P). ‬حداکثر رنگدانه ‭Ca ‬،‭Cb ‬و ‭Cp‬به ترتیب ‮‭7/31‬ ، ‮‭2/82‬ و ‮‭4/36‬ در منطقه خور موسی و رنگدانه ‭Cc ‬در منطقه بحرکان است. حداقل رنگدانه ‭Ca‬،‭Cb ‬، ‭Cc ‬و ‭Cp‬در منطقه پنج کرینی مشاهده شده است. در کل، دیاتومه ها با ‮‭91‬ درصد و ‮‭45‬ گونه، دینوفلاژله ها با ‮‭7/3‬ درصد و 9 گونه و سیانوفیسه ها با ‮‭1/88‬ درصد و با یک گونه ترکیب گونه ای جمعیت فیتوپلانکتون را به خود اختصاص داده اند. بیشترین درصد به گونه ‭Melosira sp. ‬با ‮‭7.15‬ درصد تعلق داشته و بدنبال آان گونه های ‭Coscinodiscus granii ‬با ‮‭61.13‬درصد و ‭Chaetoseros decipiens ‬با ‮‭12/38‬ درصد فراوانترین گونه ها بوده اند. از بین دینوفلاژله ها گونه ‭Ceratium fusus ‬با درصد بیشتری نسبت به سایر گونه های این گروه حضور داشته است. نتایج آزمون ‭ANOSIM ‬اختلاف معنی دارترکیب گونه ای را در ماههای مورد مطالعه با میزان ‮‭865.0‬‭=R‬و اختلاف غیر معنی دار را بین ایستگاههای مورد مطالعه با ‮‭035.0‬‭-=R ‬نشان داده است. نتایج آنالیز خوشه ای فراوانی فیتوپلانکتونها بر اساس شاخص تشابه ‭Bray Curtis ‬نشان می دهد که تمامی ایستگاهها حدود ‮‭70‬ درصد تشابه را نشان می دهند و ایستگاههای خورموسی و لیفه در یک گروه مجزا در سطح تشابه بالای ‮‭75‬ درصد از سایر ایستگاهها جداشده و بیشترین تشابه در سطح ‮‭90‬ درصد در ایستگاههای بحرکان 1 و 2 مشاهده می شود. میزان ضریب همبستگی‭(R) ‬در ارتباط با شوری ‮‭0545‬/،0 در ارتباط با دما ‮‭0/149‬ و در ارتباط با نسبت ‮‭0087/0 , N:P ‬بدست آمده است. دامنه شاخص تنوع شانون ‭(H') ‬برای فیتوپلانکتونها (‮‭2/43-3/05‬) بوده که بیشترین مقادیر آن در دو ایستگاه بحرکان محاسبه شده است. در بین گروه های بنتیک شناسایی شده سخت پوستان با تعدادکل ‮‭4900‬ فرد، پرتاران با تعداد کل ‮‭4763‬ فرد، دوکفه ایها با تعداد کل‮‭3087‬ فرد، خارتنان با تعداد کل ‮‭2950‬ فرد و شکم پایان با‮‭2465‬ گروه های غالب ماکروبنتوزی بوده اند. آنالیز واریانس یکطرفه اختلاف معنی دار بر اساس فراوانی گونه های بنتیک را فقط در فصول مختلف نشان می دهد(‮‭0/05‬‭> P) . ‬آنالیز واریانس دو طرفه ‭ANOVA ‬بر اساس میزان درصد سیلت کلی رسوبات در ایستگاه ها و فصول مختلف سال، اختلاف معنی داری را در فصول مختلف نشان نمیدهد.(‮‭0/05‬‭