صریح (Explicit)

صریح (Explicit)

این مفهوم در حسابداری به معنای صریح است. صریح (Explicit) به شرایط، تعهدات یا توافقات در یک قرارداد با مشتری اشاره دارد که به صورت واضح، مشخص و بدون ابهام در متن قرارداد یا از طریق ارتباطات مکتوب یا شفاهی بین طرفین بیان شده اند. این شرایط معمولا شامل حقوق و تعهدات طرفین، مانند جزئیات پرداخت، تحویل کالا یا ارائه خدمات، هستند که به صورت مستقیم و قابل درک تعریف شده اند. در چارچوب بخش شناسایی قرارداد استاندارد حسابداری شماره ۴۳ ایران و قسمت مشابه در IFRS 15، شرایط صریح برای اطمینان از اینکه قرارداد دارای تعهدات قابل اجرا و قابل شناسایی است، حیاتی هستند و به عنوان مبنایی برای شناخت درآمد عمل می کنند. این مفهوم برای جلوگیری از سوءتفاهم و تضمین شفافیت در گزارشگری مالی کلیدی است.

ویژگی ها و اهمیت:
شرایط صریح دارای ویژگی های زیر هستند:
• وضوح و شفافیت: شرایط صریح به گونه ای بیان می شوند که هیچ ابهامی در مورد حقوق، تعهدات یا انتظارات طرفین وجود نداشته باشد.
• قابلیت مستندسازی: این شرایط معمولا در قراردادهای کتبی، مکاتبات، یا توافقات شفاهی مستند شده و قابل اثبات هستند.
• مبنای الزام آور: شرایط صریح به عنوان پایه ای برای ایجاد تعهدات قانونی یا عرفی عمل می کنند که طرفین ملزم به اجرای آن ها هستند.
• ارتباط با شناسایی درآمد: وجود شرایط صریح برای تایید اعتبار قرارداد و شناسایی درآمد مطابق با تعهدات مشخص شده ضروری است.
اهمیت این مفهوم در بخش شناسایی قرارداد استاندارد حسابداری شماره ۴۳ ایران و قسمت مشابه در IFRS 15 به این دلیل است که شرایط صریح، پایه و اساس قراردادهای معتبر را تشکیل می دهند. بدون شرایط واضح، ممکن است حقوق و تعهدات طرفین قابل اجرا یا قابل شناسایی نباشند، که به عدم شناسایی درآمد یا شناسایی نادرست آن منجر می شود. برای مثال، اگر شرایط پرداخت در یک قرارداد مبهم باشند، واحد تجاری نمی تواند درآمد را با اطمینان شناسایی کند، زیرا احتمال وصول مابه ازا نامشخص است. طبق الزامات استاندارد حسابداری شماره ۴۳ ایران (IFRS 15)، شرایط صریح از سوءتفاهم ها و اختلافات جلوگیری کرده و اطمینان می دهند که گزارش های مالی منعکس کننده توافقات واقعی و اقتصادی بین طرفین هستند. این مفهوم در صنایعی مانند خرده فروشی، خدمات، فناوری، و تولید که قراردادها شامل جزئیات دقیق هستند، کاربرد گسترده ای دارد.

کاربرد در استاندارد حسابداری:
طبق الزامات استاندارد حسابداری شماره ۴۳ ایران (IFRS 15)، شرایط صریح در مرحله اول چارچوب پنج مرحله ای شناسایی درآمد (شناسایی قرارداد با مشتری) به عنوان بخشی از ارزیابی اعتبار قرارداد مورد توجه قرار می گیرند. فرآیند اعمال این مفهوم شامل مراحل زیر است:
1. شناسایی شرایط صریح: واحد تجاری باید شرایط واضح و مشخص قرارداد را، مانند مبلغ پرداخت، زمان بندی تحویل، یا جزئیات خدمات، شناسایی کند. این شرایط ممکن است در قرارداد کتبی، توافقات شفاهی مستند، یا مکاتبات رسمی بیان شوند.
2. ارزیابی الزام آور بودن: واحد تجاری باید تایید کند که شرایط صریح به صورت قانونی یا عرفی الزام آور هستند و حقوق و تعهدات طرفین را به صورت شفاف تعریف می کنند، مطابق با بخش شناسایی قرارداد استاندارد حسابداری شماره ۴۳ ایران و قسمت مشابه در IFRS 15.
3. ارتباط با تعهدات عملکردی: شرایط صریح برای شناسایی تعهدات عملکردی متمایز (مانند تحویل کالا یا ارائه خدمات) استفاده می شوند، که مبنای تخصیص قیمت معامله و شناسایی درآمد را تشکیل می دهند.
4. مستندسازی و بازنگری: واحد تجاری باید شواهد شرایط صریح را مستند کرده و در صورت تعدیل قرارداد (مانند تغییر در شرایط پرداخت)، آن ها را بازنگری کند.
اگر شرایط صریح وجود نداشته باشند یا مبهم باشند، قرارداد ممکن است به عنوان معتبر برای شناسایی درآمد در نظر گرفته نشود، و مبالغ دریافتی به عنوان بدهی ثبت می شوند.