اقتصاد آرژانتین و تحولات ایجادشده توسط خاویر میلی

به نام خدا

"اقتصاد آرژانتین و تحولات ایجادشده توسط خاویر میلی"

آرژانتین، کشوری با تاریخچه اقتصادی پرفرازونشیب، در دهه های اخیر با چالش های جدی مانند تورم بالا، کاهش ارزش پول ملی (پزو)، کسری بودجه مزمن، و افزایش فقر مواجه بوده است. این کشور که تا اوایل قرن بیستم یکی از اقتصادهای ثروتمند جهان محسوب می شد، به دلیل سیاست های ناکارآمد، مداخله بیش از حد دولت، و فساد، دچار مشکلات عمیق اقتصادی شد. در دسامبر ۲۰۲۳، خاویر میلی، اقتصاددان راست گرا و طرفدار بازار آزاد، به عنوان رئیس جمهور آرژانتین انتخاب شد و با شعارهای رادیکال مانند حذف بانک مرکزی و دلاری سازی اقتصاد، وعده تحولات اساسی داد. در این مقاله، اقتصاد آرژانتین پیش و پس از روی کار آمدن میلی و تاثیرات سیاست های او بررسی می شود.

پیش از ورود میلی، آرژانتین با بحران های اقتصادی شدیدی دست وپنجه نرم می کرد:

• تورم بالا: در سال ۲۰۲۳، نرخ تورم سالانه به بیش از ۱۴۰٪ رسیده بود و برخی پیش بینی ها حتی از تورم ۱۷,۰۰۰٪ در آینده نزدیک خبر می دادند. این تورم نتیجه سال ها چاپ پول برای تامین کسری بودجه بود.
• فقر گسترده: حدود ۴۰٪ از جمعیت (نزدیک به ۵۳٪ تا نیمه اول ۲۰۲۴) زیر خط فقر زندگی می کردند، و این رقم در میان کودکان به ۷۰٪ می رسید.
• کسری بودجه و بدهی خارجی: آرژانتین با کسری تجاری ۴۳ میلیارد دلاری و بدهی ۴۵ میلیارد دلاری به صندوق بین المللی پول (IMF) مواجه بود. کسری بودجه در دسامبر ۲۰۲۳ به ۲ تریلیون پزو (حدود ۱۲۰ میلیارد دلار) رسیده بود.
• کاهش ارزش پزو: ارزش پول ملی به طور مداوم کاهش می یافت و اعتماد به پزو از بین رفته بود.
• رکود اقتصادی: تولید ناخالص داخلی (GDP) کاهش یافته بود و مصرف خانوارها نیز به دلیل تورم و کاهش قدرت خرید کمتر شده بود.این مشکلات نتیجه سیاست های دولت های پیشین بود که با هزینه های بیش از حد، چاپ پول، و عدم دسترسی به اعتبارات بین المللی، اقتصاد را به بن بست کشانده بودند.

"تحولات ایجادشده توسط خاویر میلی"

خاویر میلی با رویکردی لیبرتارین و طرفداری از بازار آزاد، از زمان روی کار آمدن در دسامبر ۲۰۲۳، سیاست های شوک درمانی را برای احیای اقتصاد پیاده کرد. این سیاست ها، هرچند جنجالی، نتایج قابل توجهی به همراه داشتند.

1- کاهش تورم و تثبیت پزو:

میلی با توقف چاپ پول و کاهش انتشار پول توسط بانک مرکزی، عامل اصلی تورم را مهار کرد. او نرخ بهره بدهی های بانک مرکزی را کاهش داد، ارزش پزو را تعدیل کرد و نرخ ارز رسمی را به سطح بازار نزدیک کرد.
نتیجه این اقدامات کاهش چشمگیر تورم بود. تورم ماهانه از ۲۵٪ در اواخر ۲۰۲۳ به ۲.۲٪ تا فوریه ۲۰۲۵ رسید، که پایین ترین رقم در پنج سال اخیر بود. همچنین، نرخ تورم سالانه از ۲۸۹.۴٪ در آوریل ۲۰۲۴ به ۱۱۷٪ تا پایان ۲۰۲۴ کاهش یافت.
ارزش پزو نیز تقویت شد. از دسامبر ۲۰۲۳ تا اکتبر ۲۰۲۴، ارزش پول ملی آرژانتین ۴۴.۲٪ افزایش یافت و بیش از تمام ارزهای جهان در این دوره تقویت شد.

2-حذف کسری بودجه و ایجاد مازاد بودجه:

میلی با کاهش شدید هزینه های عمومی، تعداد وزارتخانه ها را نصف کرد (از جمله انحلال وزارتخانه هایی مثل فرهنگ و محیط زیست) و یارانه های سوخت را حذف کرد. این اقدامات باعث شد کسری بودجه ۲ تریلیون پزویی در دسامبر ۲۰۲۳ به مازاد بودجه در ماه های ژانویه، فوریه و مارس ۲۰۲۴ تبدیل شود، اتفاقی که از سال ۲۰۱۲ بی سابقه بود.تا پایان ۲۰۲۴، آرژانتین برای نه ماه متوالی کسری بودجه نداشت و به مازاد مالی رسید، که از سال ۲۰۰۸ بی سابقه بود.
3-خروج از رکود و رشد اقتصادی:

در سه ماهه سوم ۲۰۲۴، تولید ناخالص داخلی آرژانتین ۳.۹٪ نسبت به فصل قبل رشد کرد و از رکود خارج شد. صندوق بین المللی پول پیش بینی کرد که اقتصاد آرژانتین در سال ۲۰۲۵ تا ۵٪ رشد کند.
کسری تجاری نیز به مازاد تجاری ۱۹ میلیارد دلاری تا پایان ۲۰۲۴ تبدیل شد.

4-جذب اعتماد سرمایه گذاران:

اصلاحات میلی باعث شد سرمایه گذاران بین المللی به آرژانتین اعتماد کنند. بازارهای اوراق قرضه بهبود یافت و احتمال نکول بدهی ها کاهش پیدا کرد.
وال استریت ژورنال گزارش داد که دستاوردهای میلی او را به یک الگوی جهانی برای سیاستمداران راست گرا تبدیل کرده است.
با وجود موفقیت های اقتصادی، سیاست های میلی با انتقادات جدی مواجه شده است:

• افزایش فقر: هرچند تورم کاهش یافت، اما سیاست های ریاضتی میلی (کاهش هزینه های عمومی و یارانه ها) باعث افزایش فقر شد. تا نیمه اول ۲۰۲۴، بیش از ۵۳٪ از جمعیت زیر خط فقر بودند.
• کاهش مصرف و تولید: مصرف خانوارها کاهش یافت و تولید ناخالص داخلی در نیمه اول ۲۰۲۴ نسبت به سال قبل ۳.۴٪ کمتر شد.
• مقاومت سیاسی: حزب میلی (La Libertad Avanza) اکثریت کنگره را ندارد و طرح های او برای خصوصی سازی شرکت های دولتی (مثل خطوط هوایی ملی) با مقاومت مواجه شده است.
• سیاست های اجتماعی جنجالی: دیدگاه های محافظه کارانه میلی در مورد تنوع جنسیتی و حقوق زنان، از جمله تلاش برای حذف "زن کشی" از قانون کیفری، اعتراضات گسترده ای را به دنبال داشت.
• اتهامات مالی: در فوریه ۲۰۲۵، میلی به دلیل ترویج ارز دیجیتال لیبرا (که پس از رشد ۴.۵۶ میلیارد دلاری، ۹۴٪ سقوط کرد) با اتهام کلاهبرداری و دستکاری قیمت مواجه شد و پرونده کیفری علیه او تشکیل شد.

خاویر میلی با اتخاذ سیاست های سخت گیرانه موفق شد در کمتر از دو سال اقتصاد آرژانتین را از بحران و فروپاشی خارج کرده و تا حدودی به ثبات برساند. کاهش نرخ تورم و تثبیت ارزش پزو از جمله دستاوردهای قابل توجه این دوره محسوب می شود. با این حال، این اصلاحات با هزینه های اجتماعی قابل توجهی همراه بوده است؛ افزایش نرخ فقر و کاهش سطح مصرف نشان می دهد که سیاست های ریاضتی، علی رغم اثربخشی در کوتاه مدت، ممکن است در بلندمدت به تشدید نابرابری اقتصادی منجر شود.

علاوه بر این، برخی اتهامات مالی مطرح شده علیه میلی، از جمله پرونده مرتبط با ارز دیجیتال لیبرا، ابهاماتی در مورد شفافیت و انگیزه های وی ایجاد کرده است. بنابراین، برای پایداری این تحولات، ضروری است که وی تمرکز بیشتری بر کاهش فقر و حمایت از اقشار آسیب پذیر داشته باشد و هم زمان، از طریق افزایش شفافیت، اعتماد عمومی را تقویت کند. اتخاذ چنین رویکردی می تواند موجب تثبیت اصلاحات اقتصادی و کاهش پیامدهای منفی سیاست های اعمال شده گردد.