محدثه شمس الدین سعید - کارشناس ارشد زراعت دانشگاه ولی عصر رفسنجان
اصغر رحیمی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه ولی عصر رفسنجان
مرجان ابراهیمی - دانشجوی کارشناسی زراعت دانشگاه ولی عصر رفسنجان

به منظور ارزیابی واکنش اجزای جوانه زنی ( سرعت جوانه زنی، درصد جوانه زنی و رشد هتروتروفیک و تجمع یونهای معدنی) سیاه دانه و به تنش شوری آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در سال 1387 در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ولیعصر رفسنجان اجرا گردید. سطوح شوری به کار برده شده شامل 0، 4، 8، 12 و 16 دسی زیمنس بر متر نمک کلرید سدیم بودند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد سطوح مختلف شوری اثر بسیار معنی داری را بر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن خشک ریشه چه، وزن خشک ساقه چه، غلظت یونهای سدیم، پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم داشتند. با افزایش شوری کلیه صفات مذکور (به استثنای غلظت سدیم و پتاسیم) کاهش یافتند به گونه ای که بالاترین میزان هر یک از صفات متعلق به تیمار شاهد و کمترین آن متعلق به تیمار 16 16 دسی زیمنس بر متر بود و تنها غلظت بودن سدیم با افزایش شوری افزایش یافت. همچنین یون پتاسیم تا شوری 8 دسی زیمنس افزایش و سپس کاهش نشان داد. با توجه به نتایج بدست آمده به نظر می رسد گیاه سیاه دانه در مرحله جوانه زنی تا شوری 12 دسی زیمنس را تحمل می نماید و کاهش در درصد جوانه زنی و رشد طولی ساقه چه نشان نمی دهد، اگرچه با تاخیر در جوانه زنی روبرو خواهد شد و دارای مکانیسم مقاومت تجمع یونهای پتاسیم در اندام گیاهی می باشد.