بهنام بخشی - بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران
سیدمحمدتقی طباطبایی - بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
محمدرضا ناروئی راد - بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران

شوری از مهمترین عوامل کاهش عملکرد در محصولات کشاورزی بخصوص گندم می باشد. از طرفی کشت گندم درقسمت وسیعی از اراضی کشاورزی در اراضی شور صورت می گیرد. بنابراین اصلاح گندم برای تحمل به شوری میتواند یک روش موثر برای بهبود عملکرد و پایداری عملکرد در این شرایط باشد. در این مطالعه، به منظور شناسایی شاخص های مناسب تحمل به تنش درگندم و همچنین شناسایی ژنوتیپ های متحمل به شرایط شوری، تعداد بیست ژنوتیپ گندم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و در دو شرایط نرمال و تنش شوری مورد بررسی قرار گرفتند. ارزیابی ژنوتیپ ها بر اساس شاخص های تحمل به تنش، میانگین بهره وری، حساسیت به تنش، میانگین هندسی بهروری، میانگین هارمونیک بهره وری، پایداری عملکرد و شاخص عملکرد صورت گرفت. نتایج نشان داد که شاخصهای MP، GMP، HM و STI به دلیل داشتن همبستگی مثبت و بسیار معنی دار با عملکرد در هر دو وضعیت نرمال و تنش شوری شاخصهای مناسبی می باشند و مشخص شد که این شاخص ها می توانند برای دستیابی به ژنوتیپ های با عملکرد بالا در هر دو محیط نرمال و تنش به کار روند. همچنین نتایج بررسی ها نشان داد که ژنوتیپهای 10، 4، 9، 3 و 8 هم متحمل به تنش شوری هستند و هم عملکرد مناسبی دارند. همچنین ژنوتیپهای 5، 11، 12، 14، 16، 17، 18 و 20به عنوان حساس ترین ژنوتیپ ها معرفی شدند.

گندم، شوری، شاخص های تحمل به تنش، triticum aestivum