روزبه بهزاد - دانشجوی دندانپزشکی ، دانشکده دندانپزشکی ، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، یزد، ایران
زهرا پورموحد - عضو هیئت علمی، دانشکده پرستاری و مامایی، مرکز تحقیقات مراقبتهای پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد ،یزد، ایران
سیدمتین آرمان - دانشجوی پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، یزد، ایران
محسن لازمی سخویدی - دانشجوی پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، یزد، ایران

زمینه و هدف: دیابت از بیماریهایی است که سبب ایجاد ضایعات لثه و دندان می شود. شدت بیماریهای لثه ای افراد دارای دیابت کنترل شده، مشابه افراد غیر دیابتی است؛ اما در افراد دارای دیابت کنترل نشده احتمال عدم ترمیم زخم و بروز عفونت پس از درمان بالاتر است. علیرغم انجام مطالعاتی در این زمینه، هنوز ناشناخته های زیادی در زمینه دیابت و ارتباط آن با مشکلات دهان و دندان وجود دارد. لذا لازم است دندانپزشکان و پرسنلدرمانی از جمله پرستاران آگاهی کافی در رابطه با مواجه ه این بیماری را داشته باشند.روش جستجو: این مطالعه، مروری سیستماتیک با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی Google scholar, PubMed, Scopus با استفاده از کلیدواژه های دیابت، بهداشت دهان و دندان در بازه زمانی پنج ساله گذشته در بین مقالات با دسترسی باز انجام شدهاست. مقالاتی که غیر انگلیسی بودند یا هدف اصلی آن ها بررسی بیماریهای دندان بود و مقالات مروری از مطالعه خارج شدند. در نتیجه 137 مقاله وارد مطالعه شدند .یافته ها: بیشترین مشکلات دهان ودندان مربوط به بیماران دیابتی شامل پوسیدگی دندانها، برفک، خشکی دهان ،خونریزی، زخم لثه، عفونتهای مکرر و بویبد دهان است. لذا با رعایت بهداشت دهان و کنترل قندخون و استفاده از تحریک کننده های بزاق و دهانشویه های فلورایددار، استفاده کمتر از موادغذایی شیرین می توان از پوسیدگی دندان جلوگیری نمود. همچنین برفک عفونتی قارچی است که در افراد دیابتی شایع تر است. البته کنترل خوب دیابت، عدم مصرف سیگار و تمیز نگهداشتن دندانهای مصنوعی میتواند از بروز این بیماری جلوگیری کند. از سوی دیگر دهان خشک در بیماران دیابتی منجر به زخمهای دهانی، عفونت و پوسیدگی دندانها میشود؛ که با کمک تحریک کننده های ترشح بزاق و استفاده از آدامسهای بدون قند این مشکل تا حدودی برطرف می شود. نتیجه گیری: باتوجه به ایجاد ضایعات لثه و عفونتهای دهان و دندان در بیماران دیابتیک، کسب آگاهی لازم در این زمینه توسط پرسنلدرمانی میتواند در التیام مشکلات پریودنتال در این بیماران و نیز آموزش به آنها در جهت پیشگیری و درمان به موقع مشکلات مذکور، کمک نماید. در نهایت پیشگیری و کنترل بیماری لثه بسیار اهمیت دارد و بهترین راهکارها علیه مشکلات بیماری دیابت، در کنار مسواکزدن و استفاده از نخ دندان، وجود جلسات کنترل منظم دندانپزشکی، کنترل قند خون و ترک سیگار توسط بیماران است.

دیابت، بهداشت دهان و دندان، دندانپزشکان