تعیین بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب درزراعت ذرت دانه ای و علوفه ای تحت سامانه های آبیاری مدرن و سنتی در استان همدان

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: دو فصلنامه آب و توسعه پایدار، دوره: 6، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_WSD-6-1_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 442
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدمحسن سیدان

استادیار پژوهش بخش تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی، مرکزتحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان.

مهدی متقی

استادیار پژوهش، بخش تحقیقات علوم زراعی-باغی، مرکزتحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان

چکیده

با توجه به اهمیت فراوان آب به عنوان کمیاب ترین نهاده کشاورزی، در سا لهای اخیر افزایش بهره وری آبیاری مورد توجه قرار گرفته است. در تحقیق حاضر با استفاده از سه شاخص بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب شامل CPD ،ا BPD و ،NBPD در دو سامانه آبیاری سنتی و مدرن )کلاسیک( برای محصولات ذرت دانه ای و علوفه ای در استان همدان اندازه گیری و مقایسه بهره وری آبیاری انجا م شده است. بنابراین ابتدا به روش نمونه گیری تصادفی بهره برداران انتخاب و سپس داده های لازم از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه جمع آوری شد. میانگین بهره وری فیزیکی آب برای ذرت دان های در سامانه آبیاری سنتی و مدرن به ترتیب 82 / 0 و 08 / 1 و برای ذرت علوف های به ترتیب 5/11 و 67 / 6 کیلوگرم بر هر مترمکعب آب حاصل شد. میانگین بهره وری اقتصادی آب برای ذرت دانه ای در سامانه آبیاری سنتی و مدرن به ترتیب برابر 2849 و 3665 و برای ذرت علوف های به ترتیب برابر 7678 و 10068 ریال بر هر مترمکعب آب به دست آمد. در سامانه آبیاری مدرن، بالاترین بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب برای ذرت دان های در شهرستا نهای اسدآباد و نهاوند حاصل شد و بالاترین بهره وری فیزیکی برای ذرت علوفه ای در نهاوند و تویسرکان و بالاترین بهره وری اقتصادی در بهار و نهاوند مشاهده شد. با توجه به نتایج این تحقیق، میتوان ادعا کرد استفاده از سامانه آبیاری مدرن باید جایگزین سامانه آبیاری سنتی برای کشت ذرت دان های و علوفه ای شود. همچنین در منطقه بهار باید کشت ذرت علوف های از الگوی کشت منطقه حذف شود. نتایج ب هدس تآمده علاوه بر کاهش مصرف آب کشاورزی متضمن منافع اقتصادی برای کشاورزان نیز میباشد.

کلیدواژه ها

الگوی کشت، منابع آبی، منافع اقتصادی.

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.