سیدمحمدکاظم رجایی - دانشیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
مهدی محمدیان - پژوهشگر علوم قرآن و حدیث

از دیدگاه بسیاری از نظریه پردازان عدالت توزیعی چون هابز ، لاک ، نوزیک ، هادیک ، جان رالز و سن تفاوت افراد در دارایی و ناداری، از وضعیت طبیعی ناشی می شود. دخالات دولت در محدودساختن حریم مالکیت ثروتمندان برای رفع فقر یا گسترش رفاه عمومی در تضاد اشکار با عدالت و حقوق مالکیت فردی است. تاکید بر توزیع مجدددرآمد و ثروت در میان اقشار کم درآمد یا نادار سبب کندی و ناکارآمدی نظام بازار و سیستم توزیع می شود. به این دلیل هرگونه اقدام برای توزیع مجدد ثروت و درآمد براساس مفهوم نسبتا دلبخواهی عدالت اجتماعی مغایر با آزادی ومالکیت خصوصی است. مقاله حاضر با روش تحلیلی در مقام مقایسه مبانی عدالت توزیعی ومبانی قرآنی برآمده و به این نتیجه می رسد که عمده نظریه های عدالت توزیعی برمبنای قانون طبیعی، بازار، آزادی و حقوق مالکیت است. درمقابل، از دیدگاه قرآن کریم خداوند متعال مالکی حقیقی همه هستی می باشدو حق تشریع در انحصار اوست. همچنین انسان خلیفه خداوند و امانتدار اوست. براین اساس، انسان مکلف است در هر فعالیت اقتصادی از امکانات استفاده بهینه نموده، در برابر خداوند، همنوعان خویش وطبیعت مسیول است وزمینه کمال و سعادت خویش را از طریق انجام درست این مسیولیت فراهم می سازد.

الگوی توزیع، مبانی توزیع ثروت، مالکیت حقیقی، استخلاف، توزیع تکوینی