علیرضا کاوند - عضو هییت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم (دانشکده علوم قرآنی ملایر)

در این مقاله سعی بر آن است تا مفهوم واژه خلیفه در آیه 30 سوره بقره مورد بررسی قرار گیرد. در این آیه، مراد از خلیفه حضرت آدم (ع) و ذریه او و مقصود از خلافت، خلافت و نمایندگی آدم)(ع) و یا فرزندان او از خداوند است؛ اندیشمندان اسلامی معتقدند که خداوند خواسته است روی زمین موجودی بیافریند که نماینده او باشد، صفاتش پرتوی از صفات پروردگار و مقام و شخصیتش برتر از فرشتگان باشد؛ خواست او این بوده است که تمامی زمین و نعمت هایش را در اختیار چنین انسانی بگذارد تا درجهت کمال از آن بهره برد. خلافت الهی درجات گوناگونی دارد که بالاترین درجه آن همان انسان کامل است که انبیاء و ایمه در این رتبه اند. در میان دارندگان مقام انسان کامل برخی مصداق کامل برخی مصداق اکمل و اتم هستند که حضرت محمد(ص) مصداق اکمل انسان کامل است و پس از او ایمه(ع) هستند؛ دیگر انبیای الهی، مصداق کامل مقام آنسان کامل هستند.

قرآن، خلافت، آدم، خلیفه الله، آیه