تبیین و سطح بندی عوامل موثر بر اهمیت مرزها با تاکید بر مرزهای خشکی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل، دوره: 5، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IRLIP-5-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 687
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ملیحه کبیری

دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد

محسن جان پرور

استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد

سیدهادی زرقانی

دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

مطالعه مرزهای سیاسی از مباحث عمده در جغرافیای سیاسی محسوب می شوند. مرزها به دلیل ماهیت و کارکردی که دارند؛ بهعنوان جداکننده قلمرو کشورها و مشخص کننده حد نهایی حاکمیت کشورها و نیز نقطه شروع تعامل و ارتباط کشورها بایکدیگر، از اهمیت بالایی برخوردار هستند. اما آنچه مسلم است، همه مرزها از اهمیت یکسانی برخوردار نیستند. گاهی برخی ازمرزها به دلایل گوناگون برای کشورها اهمیت بیشتری می یابند که این اهمیت بیشتر موجب افزایش توجه دولت ها به این مرزهامی شود. این تحقیق سعی دارد تا عوامل موثر بر اهمیت مرزها را شناسایی و سپس رتبه بندی نماید. براساس مطالعات صورتگرفته و مطابق نظریات و دیدگاه های موجود، 40 شاخص بر اهمیت مرزها تاثیرگذار است که برای درک بهتر آنها را در قالب8 بعد، طبقه بندی کردی، به طوریکه هر بعد دارای پنج شاخص است. ابعاد به دست آمده شامل: بعد جغرافیایی، بعد جمعیتی، بعداقتصادی، بعد فرهنگی، بعد امنیتی دفاعی، بعد هویتی حقوقی، بعد سیاسی و بعد منطقه ای و جهانی. برای تایید ابعاد وشاخص های به دست آمده و نیز رتبه بندی آنها، پرسشنامه هایی طراحی و بین صاحب نظران در این زمینه، توزیع شد. نتایج بهدست آمده براساس تحلیل آماری پرسشنامه ها، حاکی از این بود که تنها 3 شاخص از مجموع 40 شاخص استخراج شده، ردشدند و مابقی شاخص ها مورد تایید قرار گرفتند. همچنین رتبه بندی ابعاد با توجه به میزان تاثیر آنها بر اهمیت مرزها، به صورتزیر به دست آمد: 1- بعد امنیتی دفاعی؛ 2- بعد اقتصادی؛ 3- بعد سیاسی؛ 4- بعد جغرافیایی؛ 5- بعد منطقه ای و جهانی؛ 6- بعد جمعیتی؛ 7- بعد فرهنگی؛ 8- بعد هویتی حقوقی.

کلیدواژه ها

مرز، مرزهای خشکی، اهمیت مرز

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.