نفوذ فرهنگ کورا - ارسبه لبه جنوب غربی فلات ایران
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: دوفصلنامه جستارهای باستانشناسی ایران پیش از اسلام، دوره: 2، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_IAEJ-2-1_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 805
نویسندگان
استادیار گروه باستان شناسی، دانشکده باستان شناسی و مرمت، دانشگاه هنر شیراز
استاد گروه باستانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس
استادیار گروه باستان شناسی، دانشکده باستان شناسی و مرمت، دانشگاه هنر شیراز
چکیده
فرهنگ معرف سفال های سیاه و خاکستری دست ساز با آمیزه کانی و نقوش تزیینات شیاری، فرورفته، نقوش کنده حکاکی شدهمارپیچی، نقوش هندسی کنده و نقوش تزیینی کنده زیگزاگی در لبه، گستره مکانی وسیعی از قفقاز، جمهوری آذربایجان،ارمنستان، گرجستان، آناتولی، لوانت و ایران را در هزاره های چهارم و سوم ق.م دربر گرفته است. دوره مذکور در این مناطق بانام های گوناگون کورا ارس (باستان شناسان شوروی سابق)، ماورای قفقاز، فرهنگ یانیک (دایسون)، فرهنگ شنگاویت(باستان شناسان ارمنستان) و ... یاد شده است. در داخل ایران آثار به دست آمده از این دوره زمانی که بیشتر با نام کورا ارس یایانیک شناخته می شود در مناطقی از شمال، شمال غرب، غرب و نواحی جنوبغربی البرز مشاهده شده است. اخیرا در بررسیانجام گرفته در دشت شازند در استان مرکزی ایران آثار شاخص این فرهنگ شناسایی شده است. آثار تپه های شناسایی شدهسوارآباد و سرسختی با 1 و 2 هکتار وسعت، معرف فرهنگ موسوم به ماورای قفقاز قدیم یا کورا ارس است. چگونگی گسترشفرهنگ کورا ارس همواره یکی از موضوعات بسیار چالش برانگیز در خصوص چگونگی توسعه جوامع پیچیده اولیه در خاورنزدیک بوده و نیز خواهد بود. در مقاله حاضر سعی شده است علاوه بر معرفی محوطه های مذکور، بر اساس داده های سفالی وگونه شناسی، در یک رهیافت مقایسه ای ارتباط این منطقه با نواحی قفقاز و آناتولی بررسی شود. کشف اخیر این محوطه هاموجب گسترش حوزه نفوذ این فرهنگ تا لبه های جنوب غربی فلات مرکزی و لبه های شرقی زاگرس گردیده است.کلیدواژه ها
دوره مفرغ، سفال سیاه و خاکستری، فرهنگ ماورای قفقاز قدیم، کورا- ارسمقالات مرتبط جدید
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.