کرکنس داغ، کلنی مادی یا شهری فریگی

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 898

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IAEJ-1-2_001

تاریخ نمایه سازی: 3 اسفند 1398

چکیده مقاله:

کرکنس داغ یکی از شناخته شده ترین محوطه های عصر آهن در مرکز ترکیه امروزی است. در این محوطه چندین فصل فعالیتباستان شناختی انجام شده که به شناخت شهری عظیم با ابعاد استثنایی 2/5 ک.م. مربع و محصور با دیوارهای دفاعی سنگی به طول هفت کیلومتر و هفت دروازه منجر شد. در این محوطه بناهایی متعدد با کاربری های متنوع، اعم از مجموعه های عمومیچون کاخ با دروازه یادمانی، کتیبه، نقش برجسته و پیکره ها، ساختارها و فضاهایی با کارکردهای مذهبی، مسکونی، نظامی،تفریحی- تجاری و منبع آب وجود دارد. در مقاله حاضر، پس از معرفی محوطه و بیان آثار و ویژگی های آن، بر اساس داده هایباستان شناختی، تاریخ هنری، تاریخی و زبان شناختی، سعی در بازشناسی هویت اصلی این مکان شده است. بر این اساس، پساز مرور انتقادی نظرات مطرح شده پیشین در این زمینه، پیشنهاد می شود که این شهر در مقیاسی سلطنتی، به عنوان مرکزیمنطقه ای، احتمالا پتریای مورد اشاره ی هرودوت است که در حدود 545 پ.م. از سوی لیدیایی هایی که فکر گسترشحکومت شان را در سر داشته اند، ویران شده باشد. این واقعه در غالب شواهد به دست آمده از کاوش محوطه که مبنی برآتش سوزی بسیار گسترده عمدی و تاراج و تخریب ساختارها بوده اند، ادعا شده است. این زمانی بود که تنها چیزی در حدودنیم قرن از زمان بنیانگذاری شهر، گذشته بوده است. مطابق با شواهد باستان شناختی و زبان شناختی، اواخر سده هفتم و اوایلسده ششم پ.م.، محتمل ترین تاریخ برای کرکنس داغ محسوب می شود. از سوی دیگر، برخلاف نظر سامرز که بنیانگذاران وساکنان این شهر را نخبگان مادی غیربومی می داند، استدلال می شود که داده ای برای این انتساب در دست نیست. گرچه باتوجه به مدارک تاریخی، می توان حضور آن ها را در این مکان برای دوره ای بین گسترش مرز حکومت ماد تا هالیس تا زمانویرانی این شهر به دست لیدیایی ها مفروض دانست. در مقابل شواهد باستان شناختی و زبان شناختی، گواه فریگی بودنسازندگان این شهر هستند که برای احیای حکومت شان، کرکنس را جایگزین گوردیون پیشین کردند.

نویسندگان

یعقوب محمدی فر

استاد گروه باستان شناسی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

حسین حبیبی

دانشجوی دکتری گروه باستان شناسی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه بوعلی سینا، همدان