بررسی گوشه سازی گنبد در مجموعه سلطان محمود بندرآباد
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه معماری سبز، دوره: 5، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_GRAR-5-3_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 801
نویسندگان
کارشناس ارشد مرمت و احیاء بناهای تاریخی، دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز، استان تهران ایران
استاد گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه یزد، شهر یزد
استاد گروه مرمت، دانشکده معماری وشهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، استان تهران ایران
چکیده
مجموعه سلطان محمود در بندرآباد در فاصله 36 کیلومتری یزد توسط شیخ تقی الدین دادا در اواسط قرن هفتم دایر گردید. مجموعه بندر آباد به جهت واقع شدن در درون بارو و حصار کهن به همراه دیگر عناصر معماری از اندام های اصلی و ساختارهای بافت روستا محسوب می شود. مجموعه بندر آباد در گذشته مهم ترین و تاثیرگذارترین عنصر بافت بوده و بخش مهمی از هویت روستا در آن سرشته و به آن پیوسته بوده اگرچه از اهمیت و تاثیرگذاری آن کاسته شده، اما اطلاعات ارزشمند از تاریخ معماری بومی را در خود جای داده است. مجموعه بندر آباد رستاق کهن ترین اثر روستای بندر آباد در دوران پس از اسلام می باشد، مبین تاریخ بافت در پژوهش ها به شمار می رود و در هییت و ساختار مجموعهمنظومه ای از دگرگونی و تغییرات متعلق به دوره های تاریخی مشاهده می گردد که در طول زمان با علل و اندیشه های متفاوت به وجود آمده است. در این مقاله سعی شده به واکاوی گوشه سازی گنبد در دوره های تاریخی پرداخته و پس از بررسی نظریات ارایه شده درباره مجموعه، به تحلیل ساختاری گوشه سازی ها پرداخته شود. ویژگی های بارز معماری بنا و به ویژه کیفیت درخشان تزیینات گچی، عملا وجوه دیگر معماری، از جمله چپیره آن را، در مطالعات انجام شده، تحت الشعاع قرار داده است. از طرفی، در نگاهی کلی تر، مطالعات انجام شده در مورد منطقه انتقال نیز بیشتر مبین ویژگی های شکلی، سبکی و یا سازه ای در نحوه پیش نشستن گوشه ها (گوشه سازی ها) بوده اند و محتوای کلی آن، از منظر هندسه و در قالب یک نظام هندسی را کمتر می توان یافت. در این رویکرد، یافته های حاصل از تحقیقات میدانی و مطالعات کتابخانه ای، در قیاس و استنتاج با الگوها و نمونه های هم عصر، طی روندی تحلیلی تاریخی، ارزیابی می شوند. سرانجام، نتایج این پژوهش، مبین جایگاه و اهمیت دانش هندسه در شکل گیری الگویی بدیع از نظام هندسی مذکور در چپیره گنبد آرامگاه مجموعه است که راه حلی متفاوت از سنت رایج آل مظفر را در دستیابی به شانزده ضلعی منتظم زیر گنبد ارایه می دهد.کلیدواژه ها
گنبد، گوشه سازی، پتکانه، اسکنج، منشورهای هشت و شانزده پهلو، هندسهمقالات مرتبط جدید
- تحلیل آیندهنگر مداخلات شهری مبتنی بر طراحی پایدار در کاهش مصرف منابع و ارتقای تابآوری بافت های فرسوده شهری
- تحلیل فضایی و ارزیابی تاب آوری بافت تاریخی یزد در برابر بحرانهای طبیعی (سیل)
- تحلیل تاثیر استراتژی های شفافیت بر روی کاهش فساد
- گفتمان نظریه برساخت و نظریه هویت شناسی حکمرانی یکپارچه شهری و روستایی
- بررسی جایگاه شاخص های شهرسازی ایرانی - اسلامی در قوانین و مقررات و برنامه های توسعه شهری کشور
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.