تدوین سند سیاستی برای بوفه های سالم مدارس

اساس الگوی غذایی در سال های اولیه زندگی به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی شکل می گیرد و در طول زمان تثبیت می شود. لذا این دوران مناسبترین زمان برای شناسایی مشکلات تغذیه ای و برنامه ریزی در جهت بهبود وضعیت موجود می باشد مطالعات انجام گرفته در ایران با هدف شناخت الگوی غذایی نوجوانان حاکی از وضعیت نابسامان تغذیه ای این گروه می باشد. از آنجا که دانش آموزان زمان زیادی را در مدرسه می گذرانند، مدرسه بستری مهم برای اجرای سیاست ها و استراتژی های پیشگیری و کاهش شیوع چاقی و اضافه وزن دوران کودکی و نوجوانی می باشد و از طرفی کودکان در این سن با توجه به آزادی انتخاب و خرید میان وعده از بوفه های مدارس نیازمند آگاهی های لازم جهت انتخاب مواد خوراکی با ارزش غذایی بالا هستند. لذا تسهیل دسترسی به مواد غذایی با ارزش و سالم در درون مدرسه از طریق بوفه های مدارس از راهکارهای مناسب برای تاثیرگذاری بر رفتارهای تغذیه ای آنان و از اولویت های سیاستگذاری در آموزش و پرورش محسوب می شود. به علاوه، محیط مدرسه می تواند فرصت یادگیری در مورد شکل دهی به عادات غذایی را از طریق فرآیندهای آموزشی و نوع مواد غذایی که در محیط مدرسه ارائه می شود برای دانش آموزان فراهم کند. کشورهای عضو سازمان بهداشت جهانی تعهد نموده اند که تا سال 2025 دریافت چربی، نمک و شکر خود را به ترتیب به کمتر از 30% انرژی دریافتی، 5 گرم در روز و 10 ٪ انری دریافتی کاهش دهند. برای دستیابی به این هدف و توقف روند افزایشی اضافه وزن و چاقی کودکان در رستای کاهش بیماری های غیرواگیر، اعمال مداخلات در این حوزه ضروری به نظر می رسد. کشورهای عضو این سازمان باید از ابتکار عمل مدیران منطقه ای برای پشتیبانی از سلامت عمومی و بهبود سبک زندگی حمایت کنند. از آنجایی که صنعت غذایی نقش مهمی در ارائه مواد غذایی در بوفه های مدارس دارد، اصلاح و غنی سازی فرمولاسیون مواد غذایی با هدف کاهش نمک، شکر، چربی و افزایش مواد مغذی مورد نیاز کودکان و نوجوانان می تواند بر ارتقای سلامت آنان موثر باشند. از سوی دیگر در بسیاری کشورها مقرراتی جهت محدود کردن بازاریابی مواد غذایی و نوشیدنی های ناسالم برای کودکان وضع شده است. چگونگی پخش آگهی های مرتبط با سلامت از جمله محصولات غذایی که شامل محدودیت کامل تبلیغ برای کودکان، محدودیت نوع مواد غذایی تبلیغ شده که شامل منع تبلیغ مواد غذایی پرانرژی و کم ارزش از لحاظ مواد مغذی برای کودکان می باشد. در ایران، نیز در سیاست های کلی سلامت در سطح ملی به بهبود فرمولاسیون غذاها و بازاریابی غذایی توجه شده است. بر این اساس، دولت موظف شده است که نسبت به غنیسازی فرآورده های غذایی راهبردی با ریزمغذیها، کاهش میزان اسیدهای چرب ترانس کلیه روغن های خوراکی به کمتر از 2 درصد و کاهش مصرف نمک خوراکی اقدام کند. با توجه به شیوع بالای چاقی کودکان و همچنین شرایط نامساعد کنونی مانند دسترسی بالا به مواد غذایی ناسالم و تبلیغات فراوان آن، برای دستیابی به اهداف تعهدات جهانی و برنامه های ملی نیاز به داشتن دیدی جامع به وضعیت کنونی، بررسی چالش ها و مشکلات آن و ارائه راه حل های مرتبط داریم. امید است ارائه پیشنهادات سیاستی به منظور بهبود بوفه های مدارس بتواند جزو مصوبات شورای سلامت و امنیت غذایی قرار گیرد.