غلامحسین شیراسماعیلی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
هوشنگ شهریاری - کارشناس ارشد مدیریت ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان
منصور شهریاری - کارشناس شرکت توسعه کشت دانه های روغنی نمایندگی اصفهان

به منظور بررسی سازگاری ارقام و هیبریدهای تجارتی و جدید آفتابگردان در مناطق سرد استان اصفهان ارقام مستر و لاکومکا وهیبریدهای آلستار ، یورو فلور ، CMS G5 × R-43 و CMS G6 × R-43 دردو منطقه فریدن و سمیرم که از مناطق سردسیر استان اصفهان میباشند به صورت بلوکهای کامل تصادفی کشت و مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان داد در منطقه چادگان ارقام و هیبریدهای مورد مطالعه از نظر صفات تعداد روز تا شروع و پایان گلدهی و رسیدگی ، ارتفاع بوته ، قطر ساقه ، قطر طبق، وزن هزار دانه ، عملکرد دانه و عملکرد روغن با یکدیگر اختلاف معنی دار آماری دارند و در منطقه سمیرم نیز ژنوتیپها فقط از نظر قطر طبق و عملکرد دانه فاقد اختلاف معنی دار آماری بودند . هیبریدهای CMS G6 × R-43 و CMS G5 × R-43 در هر دو منطقه ، دیررسترین و هیبرید آلستار زودرسترین بودند، اما هر شش رقم در شرایط کشت بهاره ، دوره رشد خود را در این مناطق سپری نموده و به مرحله رسیدگی رسیدند.درمنطقه فریدن هیبریدهای CMS G5 × R-43 و CMS G6 × R-43 به ترتیب با تولید 4800 و 2900 کیلوگرم در هکتار بالاترین و پایین ترین عملکرد دانه را در بین ارقام تولید نمودند. هیبرید CMS G5 × R-43 و رقم لاکومکا به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد روغن را تولید نمودند.طول دوره مراحل مختلف نمو در منطقه سمیرم به دلیل کشت دیرتر کاهش یافت و دامنه تغییرات عملکرد 3300 تا 1983 کیلو گرم در هکتار به ترتیب مربوط به هیبریدهای یوروفلور و CMS G6 × R-43 بود. در این منطقه ،هیبریدهای یوروفلور و CMS G6 × R-43 به ترتیب با تولید 1495 و 747 کیلوگرم در هکتار بیشترین و کمترین روغن را تولید نمودند.با توجه به این نتایج کشت هیبرید CMS G5 × R-43 در اوایل خردادماه در مناطق سرد اصفهان جهت به دست آوردن بیشترین عملکرد دانه توصیه می گردد و در صورت تأخیر در کشت از ارقام زودرستر مثل یوروفلور می توان استفاده نمود.

آفتابگردان، هیبرید، کشت بهاره