رضا نقدبیشی - دانش آموخته دکتری تخصصی معماری، گروه آموزشی معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
شهیندخت برق جلوه - دکتری طراحی شهری و برنامه ریزی محیط، دانشیار گروه برنامه ریزی و طراحی محیط، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
سید غلامرضا اسلامی - دکتری معماری، گرایش برنامه ریزی توسعه، استاد دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران.
حامد کامل نیا - دکتری معماری، دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران.

در این نوشتار، چالش مورد کاوش، یافتن ساختارهایی نظری، منتج از انگاره های علوم رفتاری به منظور بهبود روش آموزش فرایند طراحی معماری و ساخت چارچوبی نظری – عملی به منظور تغییر در رویکردها و تقابل با عدم تحول و سکون در نظریه پردازی حوزه روش آموزش معماری است. افزون براین، هدف پژوهش، تعریف و شناسایی شاخصه های منتج از نظریه قابلیت های محیطی گیبسون (افردنس) برای کاربرد در راستای مسئله یادشده است که با بازبینی نظریه ها و رویکردهای مرتبط با آن به حدود مطلوب و نامطلوب، همراه با شناسایی وجه های پنهان و آشکار قابلیت ها، پرداخته شده است. بر این پایه، ویژگی های به کاررفته از نظریه مذکور، دربرگیرنده محدودیت های شناختی، فرهنگی، منطقی، معنایی، ادراکی، کالبدی، طبیعی و انسانی است. روش در این پژوهش به کارگیری ره آوردهای برآمده از بررسی های توصیفی- استنتاجی به منظور دسترسی به نوعی تحلیل استنتاجی – مدل سازی سازمان دهی شده است و سرانجام به ارائه الگویی (مدل) فراگیر برای آموزش فرایند طراحی در کارگاه معماری پرداخته شده است.  

آموزش معماری, فرایند طراحی, قابلیت های محیطی گیبسون, علوم رفتاری, آموزش بین رشته ای, مدل سازی