تاثیر پرایم دستگاه همودیالیز به روش گردش مجدد بر هموگلوبین و هماتوکریت بیماران همودیالیزی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 540

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

ISMOH18_143

تاریخ نمایه سازی: 8 بهمن 1398

چکیده مقاله:

سابقه و هدف: آنمی، از مشکلات رایج در بیماران تحت همودیالیز است. به نظر میرسد به جز عوامل پاتولوژیک، دستورالعمل همودیالیز نیز در تشدید مشکل تاثیر دارد. هدف مطالعه حاضر، تعیین تاثیر پرایم دستگاه همودیالیز به روش گردش مجدد بر میانگین هموگلوبین، هماتوکریت بیماران تحت همودیالیز است .مواد و روشها: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده، در 98 بیمار واجد شرایط در نیمه دوم سال 1397 در یزد انجام شد. نمونه ها با تخصیص تصادفی به دو گروه مساوی مداخله و کنترل تقسیم شدند. دستگاه دیالیز به مدت سه ماه در گروه مداخله، به روش گردش مجدد نرمال سالین و در گروه کنترل به روش روتین پرایم شد. ابزار گردآوری داده، پرسشنامه بود. میزان هموگلوبین و هماتوکریت نمونهها چهار بار(قبل و نیز پایان ماه اول، دوم و سوم بعد از مداخله) با دستگاه Syfmex بررسی شد. دادهها تحت نرم افزار SPSS با آزمون های فیشر اگزکت ، کای اسکوئر، فریدمن، آنالیز واریانس اندازههای تکراری تحلیل شد.یافتهها: طبق نتایج میانگین± انحراف معیار هموگلوبین قبل و بعد از مداخله به ترتیب در گروه مداخله 10.41 ±1.71، 11.99 ±1.86 و در گروه کنترل 11.19±1.81 ، 10.74±1.66 بود ( 0.001> P).میانگین± انحراف معیار هماتوکریت قبل و بعد از مداخله به ترتیب درگروه مداخله32.97±4.70، 37.37±4.87 و درگروه کنترل 34.60±4.90 ، 33.20±4.56 بود ( 0.001 > P).نتیجهگیری: با توجه به افزایش معنادار میانگین هموگلوبین و هماتوکریت بیماران در گروه پرایم دستگاه همودیالیز به روش گردش مجدد، به کارکنان بخش های همودیالیز پیشنهاد می گردد این پروتکل را بکار گیرند. بعلاوه تاثیر روش فوق بر سایر پارامترهای آنمی نیز بررسی شود.مقدمه : آموزش به بیمار یکی از استانداردهای کیفیت مراقبت پرستاری و از عوامل تاثیرگذار بر هزینهها، بهبودی و درمان بیماران میباشد. شناسایی وضعیت موجود آموزش به بیمار موجب برنامه ریزی بهتر در این راه میگردد پرستاری رشته ای مستقل است که دانش آموختگان آن به عنوان عضوی ازتیم سلامت درعرصه های مختلف مربوط به ارائه خدمات بهداشتی، آموزشی، پژوهشی، مشاورهای، پیشگیری، مدیریتی، حمایتی، مراقبتهای درمانی و توان بخشی می پردازد. آموزش پرستاری در جهت رشد فردی صورت گرفته و بر ارتقای توانایی بیمار جهت مشکل گشایی و تصمیم گیری استوار است. آموزش به بیمار تجربه یادگیری برنامه ریزی شده ای است که از ترکیب روشهایی مانند تدریس،مشاوره و تکنیکهای تعدیل رفتار برای تاثیرگذاری بر دانش ورفتارهای سلامتی بیمار استفاده میکند. در واقع آموزش به بیمار فرایندی پویا و مداوم است که با توجه به اساسی ترین نیازها و فعالیتهای بیمار از زمان پذیرش تا ترخیص رخ میدهد. و البته یکی از شاخصه های کیفیت مراقبت پرستاری برای همه بیماران در همه جنبه های درمان به شمار میاید عوامل متعددی مانند سلامتی نسبت به درمان، توقف کوتاهتر در بیمارستان خروج زودتر از تخت، آمادگی جهت گذراندن دوره نقاهت، تطابق بیمار با بیماری قبول شرایط جدید، جلوگیری از مشکلات و عوارض ناشی از بیماری، تغییر سبک زندگی و تبعیت از رژیم درمانی براساس بررسی و تعیین نیازهای آموزشی بیماران از ضروریات برجسته آموزش میباشد. پرستاران به عنوان یکی از اجزای تاثیرگذار تیم درمانی، بیشتر از سایرین در دسترس هستند و وقت بیشتری را در کنار بیماران صرف می کنند. به همین دلیل بیماران احساس نزدیکی بیشتری به آنها دارند و به راحتی سوالات خود را از آنها می پرسند و ترس و نگرانی خود را بیان میکند.روشها: این مقاله باهدف بررسی اثر بخشی آموزش به بیماردرمجتمع بیمارستانی امام رضا(ع) دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه از طریق چک لیستهای موجود تهیه و گردآوری گردید.بحث و نتیجه: در مجتمع بیمارستانی امام رضا(ع) واحدی بنام آموزش به بیمار وجود دارد که از طرف بخش بیماران و همراهان ایشان به این مرکز معرفی میشوند. کارشناس آموزش به بیمار اقدام به تهیه جزوات و پمفلت های آموزشی برای تمام مراجعین به مرکز و با انواع تشخیص ها نموده است و علاوه برآن به مراجعین بصورت چهره به چهره آموزش میدهد و همچنین درتمامی بخش ها از جمله بخش های انکولوژی با مراجعه مستقیم به بخش بصورت گروهی اقدام به آموزش بیماران مینماید و پاسخگوی سوالات ایشان میباشد. در این زمینه چک لیستی تهیه شده و توسط رابط آموزش به بیمار هر بخش این چک لیستها که نشان دهنده اثربخشی آموزش به بیماران است از طریق مصاحبه با بیمار تکمیل میگردد. مسئول آموزش به بیمار کتابچه ای تهیه نموده و در اختیار بیماران انکولوژی قرار میدهد.اگر بیماران این آموزش ها را طی کنند و جزوات هم در اختیارشان قرار بگیرد با تکمیل چک لیست ها اثربخشی آموزشی این بیماران از طریق نرم افزار تجزیه تحلیل شده و درصد آگاهی بیماران سنجیده میشود که با ارائه این آمار به مدیریت خدمات پرستاری و مدیریت تیم اجرایی مرکز در صورت نیاز مجدد برنامه ریزی و ارائه راهکار برای ارتقاء آموزش به بیمار انجام میشود .در این راستا موفقیت های چشم گیری در مرکز امام رضا (ع ) حاصل شد . آموزش به بیماران کانسر به دلیل اهمیت بالادر این مرکز بسیار جامع انجام میشود زیرا یکی از پنج بیماری شایع مراجعین مرکز مبتلایان به انواع کانسر میباشند.بصورت اختصاصی در چند بخش از جمله بخش های پیوند مغز استخوان ، پیوند کلیه ، بخشهای انکولوژی و دیالیز توسط سرپرستار ورابط آموزش بخش بصورت اختصاصی و چهره به چهره برای بیمار و اعضاء خانواده کلاس اموزشی برگزار میگردد وگزارش آن بصورت صورتجلسه به واحد آموزش به بیمار ارائه میگردد . برای ارائه این آموزش ها از وسایل سمعی بصری ، وایت برد استفاده میشود. هر سه ماه در هر بخش گارگروه آموزشی با حضور پزشک انکولوژیست و( یا در سایر بخش ها متخصص مختص به آن واحد حضور دارد ) مسئول فنی ، هد نرس ، رابط آموزش ، کارشناس خبره بخش و کارشناس آموزش به بیمار حضور دارند. که مسائل و مشکلات اختصاصی هر بخش در خصوص آموزش به بیمار مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. با بارش افکارتیم راهکار هایی برای ارائه آموزش های جامع تر داده میشود . در این راستا بخش های بالینی توسط مسئول آموزش به بیمار رتبه بندی شده و جهت بخش های برتر جهت ایجاد انگیزه در پرستارانی که متولی آموزش به بیمار هستند تشویقی صادر میشود و در مواردی هم هدیه ای برای افراد برتر تهیه میگردد.علاوه بر این آموزش ها رابط آموزش همگانی مرکزبه همراه تیم با مراجعه به محل هایی از جمله سالن انتظار که همراهان بیماران حضور دارند اقدام به آموزش در حیطه سه بیماری شایع از جمله دیابت ، فشار خون و کانسر مینماید و این آموزشها هم بصورت فایل های صوتی برای افراد هم پخش میشود. در زمان آموزش اگر کسی از مراجعین در خواست کنترل قند یا فشار خون را داشته باشد حتما انجام میشود . یکی دیگر از حیطه های آموزش همگانی آموزش در خصوص مضرات سیگار و قلیان است که بصورت جامع آموزش داده میشود. و مراکز ترک سیگار به این افراد اطلاع رسانی میشود. یک شماره همراه مختص به پاسخگویی به سوالات بیماران از طریق واحد پذیرش به شماره تلفن موجود در پرونده بیمار پیامک میشود و بیمارپس از ترخیص هر سوالی داشته باشد قادر به طرح سوالات خود میباشد.اگر پرستار آموزش قادر به پاسخگویی به سوالات باشد پاسخ میدهد در غیر اینصورت با پزشک معالج تماس گرفته و در خصوص سوال بیمار از ایشان کسب اطلاعات میکند و پاسخ پزشک معالج را به بیمار اطلاع میدهد. در سال 95 میانگین یکساله اثر بخشی آموزش به بیمار %80 بودو در سال 96 این درصد به %89. 9 تغییر یافت و در شش اهه اول 97 به %90 رسید. لذا با توجه به تجزیه تحلیل داد ها و اثر بخش بودن این آموزش ها بصورت قابل ملاحظه ای تغییر رفتار و نگرش بیماران قابل مشاهده میباشد و اثرات این آموزشها در کاهش مدت زمان بستری بیماران مزمن ، کاهش مراجعه مجدد ،افزایش آگاهی بیماران ، کاهش استرس و اضطراب بیمار و خانواده در بخش های انکولوژی و تسهیل در فرایند خودمراقبتی بیماران شده است . حیطه های آموزشی در بخشهای انکولوژی و پیوند مغز استخوان شامل رعایت نکات ایزوله ، رعایت بهداشت فردی از جمله بهداشت دهان و پیشگری از زخم دهان ، تغذیه ، آموزش مسائل جنسی ، راههای کاهش استرس و حمایت های روحی روانی ، نحوه صحیح مصرف داروها ،آموزش علائم هشدار دهنده و غیره میباشد . که در این راستا پیشنهاد میشود در خصوص ارتقاء این روند و افزایش هر چه بیشتر رضایتمندی مراجعین تعداد رابط های آموزشی خبره و متخصص که اطلاعات به روزی داشته باشند افزایش یابد ، اختصاص تسهیلات برای رابطین آموزش و برگزاری برنامه ها و سمینار های آموزشی می تواند بطور قطع کار ساز باشد

کلیدواژه ها:

آموزش - بیمار- کانسر

نویسندگان

فرحناز فرنیا

دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، دانشکده پرستاری و مامایی