مسعود شارعی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
مهدی حجتی - دانش آموخته کارشناسی ارشد ؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

امروزه اهمیت ساخت مترو برای کلانشهرها و به خصوص کلانشهری مانند تهران بر کسی پوشیده نیست، بنابراین توسعه خطوط مترو برای تکمیل شبکه حمل و نقل عمومی یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. ایجاد خطوط، ایستگاه و تونل های ارتباطی خط 1 و 6 نیازمند حفاری است، که منجر به حذف توده ای از خاک و بروز تغییرات قابل توجه در وضعیت تنش منطقه و تغییر شکل های اطراف آن می گردد، که با توجه به سازه های در سطح زمین و تاسیسات(خطوط لوله آب، گاز و....) بیشتر اهمیت پیدا می کند. پیش بینی رفتارتوده خاک درساخت فضاهای زیرزمینی به علت اینکه یک محیطکاملا0 غیرهموژن و غیرهمسان می باشد ورفتارکاملا0 غیرخطی دارد، بسیارپیچیده است. دراین تحقیق، برای محاسبه میزان تغییر شکل زمین و تعیین محل تمرکز تنش در اطراف فضای زیرزمینی حفاری شده،از مدلسازی عددی المان محدود سه بعدی توسط نرم افزار PLAXIS 3D TUNNEL V1.2 استفاده شد .بر این اساس بیشترین جابجایی ها در سقف تونل های ارتباطی اتفاق افتاده است؛ حداکثر نشست سطح خیابان کمتر از 2 سانتی متر می باشد و حداکثر نیروی محوری و ممان خمشی ایجاد شده در پوشش تونل ها در سطح پایداری می باشد.

تونل، تحلیل پایداری، روش عددی المان محدود((FEM، نرم افزارPLAXIS 3D TUNNEL V1.2