زینب کبیریان - دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران

یکی از نگرش های جدید بر متون ادبی و به خصوص اساطیری، تحلیل و نگرش بر اساس نظریه کهن الگوی سفر قهرمان جوزف کمبل است. این الگو در تحلیل متون کلاسیک بسیاری در سراسر جهان به کار رفته است. جوزف کمبل با بررسی اساطیر ملل مختلف به این نتیجه رسیده است که الگوی ذهنی مشابه در حرکت قهرمان از آغاز تا پایان در تمام داستان ها وجود دارد که می توان آن را به شکل الگو مطرح کرد. کمبل این الگو را متاثر از ناخودآگاه جمعی مردم می داند. قصه کره اسب پریون یکی از قصه های مردم رفسنجان است که توسط نگارنده پژوهش حاضر در مجموعه قصه های عامیانه مردم رفسنجان گردآوری شده است. در این قصه عامیانه قهرمان از زندگی به عنوان پسر پادشاه دست می کشد و سفری را آغاز می کند که با بسیار از مراحل کهن الگوی سفر قهرمان قابل تطبیق است. پسر پادشاه در سفری که تقدیر رو به رویش می گذارد با کمک گرفتن از قدرتی ماورایی ضمن انکار خویشتن و ساختن شخصیتی جدید، با فقر، مصائب و سختی ها می جنگد. در این نوشته علاوه بر بررسی ویژگی های قصه به عنوان یک قصه پریان، انطباق شخصیت ها و مراحل قصه با نظریه کهن الگوی سفر قهرمان جوزف کمبل بررسی می شود.

داستان پریان، سفر قهرمان، کره اسب پریون، جوزف کمبل