حسن حیدری - دانش آموخته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

امیرخسرو دهلوی از شاعران و عارفان اواسط قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری است. او علاوه بر شاعری و نویسندگی در فن موسیقی هم ید طولایی داشت. شاعری مدیحه سرا بود و تا پایان فعالیت ادبی خود در جریان جنب و جوش دربارهای فرمانروایان و سلسله های گوناگون دهلی و مولتن بود. او در حلقه ارادت محمد نظام الدین اولیاء از سلسله چشتیه بود. به امیرخسرو لقب سعدی هندوستان داده اند. در این مقاله کوشش شده است تلمیحات و اشارات تاریخی و داستانی در دیوان او بررسی شود. تلمیح، صنعت ادبیای است که شاعران و سخنوران توسط آن می توانند معانی بسیار و گسترده ای را در کمترین کلمات جای دهند. این صنعت ادبی یکی از گستردهترین میدان های اندیشه امیرخسرو دهلوی است. از آنجا که درک اشعار تلمیح دار برای خواننده مبتدی دشوار است، شر و توصیف تلمیحات و اشارات می تواند به درک بهتر شعر به خواننده ای که هیچ اطلاع و آگاهی ای از تلمیح ندارد، کمک کند.

امیرخسرو دهلوی، تلمیحات و اشارات تاریخی و داستانی، سعدی هندوستان، نظام الدین اولیاء، چشتیه، دیوان امیرخسرو