محمد رضا میرزائی - عضو هیئت علمی بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی خراسان جنوبی، بیرجند

چندین بیماری گیاهی بر درختان عناب و عملکرد آن تاثیر منفی دارند. شناخت و مدیریت بیماری های گیاهی عناب به منظور اجتناب، پیشگیری و کنترل بیماری یا جلوگیری از گسترش آنها اجتناب ناپذیر است. عارضه ترک خوردگی میوه عناب نقش مهمی در کاهش کیفیت و عملکرد میوه عناب دارد. عارضه ترک خوردگی میوه عناب نوعی بیماری فیزیولوژیکی است که در برخی سال ها کل محصول را در برخی مناطق عناب خیز دنیا غیر قابل استفاده می کند. در این مقاله روش های پیش گیری و کنترل عارضه ارائه می گردد. به طور کلی سه نوع ترک خوردگی روی میوه عناب شامل ترک خوردگی طولی، ترک خوردگی حلقوی و ترک خوردگی نامنظم توصیف شده است که هر نوع به عوامل متعدد و متفاوتی نسبت داده شده است. با توجه به این که عارضه کیفیت و عملکرد محصول را تحت تاثیر قرار می دهد، موجب خسارت چشمگیری به محصول می شود. این عارضه زمینه آلودگی بیمارگرهایی مانند عامل بیماری آنتراکنوز و برخی بیماری های باکتریائی را نیز مهیا می کند. عارضه ترک خوردگی میوه عناب در نواحی پرباران نیز رخ می دهد، تاثیر روی بازار پسندی داشته و سفتی بافت نسبت معکوس با شدت عارضه دارد. چون اخیرا کاشت ارقام عناب در مناطق مختلف کشور مورد توجه قرار گرفته است، وقوع برخی از بیماری های این محصول نظیر برخی از بیماری های برگی با عامل قارچی و بیماری فیزیولوژیکی ترک خوردگی در مناطق مرطوب باید مدنظر قرار گیرد. اجتناب از کاشت عناب در محلهای بارانی، مدیریت بهینه باغات از نظر تغذیه گیاهی (کاربرد مناسب کودهای آلی، مدیریت بقایای آلی، کاربرد ترکیبات میکروبی)، اصول صحیح باغبانی مانند هرس، آبیاری و انتخاب ارقام مقاوم به صورت تلفیقی نتایج امیدبخشی در توسعه کشت عناب در برخواهد داشت.

بیماری فیزیولوژیکی، عناب چینی، ترک خوردگی