الهام ایزدی بیدانی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، موسسه آموزش عالی بعثت کرمان ایران

هنر معماری در سرزمین های اسلامی همواره دارای نقشی ارزشمند بوده و می توان گفت اولین جایگاه تجلی آن، مسجد بوده است. میل ذاتی به عرض ه زیبایی در انسان، سبب شده که بشر از آغاز پیدایش هنر دست خود را نیز آراسته سازد. در این بین، حضور و کاربرد رنگ، پرمحتو اترین بعد هنر است که در معماری اسلامی صورتی نمادین به خود گرفته و هر رنگ، تداعی کننده حالتی خاص است. اما امروزه همزمان با تغییرات در سبک زندگی مسلمانان، معماری مساجد نیز دستخوش تحولات بسیاری شده است و همین امر منجر به کم رنگ شدن جایگاه رنگ در مساجد گردیده؛ بنابراین هدف این پژوهش بررسی تاثیر رنگ در معماری اسلامی به ویژه مساجد است، چراکه بی توجهی به آن منجر به کاهش میزان تاثیرگذاری مساجد می شود. لذا شناخت عنصر رنگ به عنوان مفهومی اعتقادی و دینی، تعیین ارزش های معنوی و عرفانی هر یک از رنگ ها در معماری و ه مچنین تاثیرات روانشناختی و کیفیات فضایی حاصل از کاربرد آن ها در مساجد، از جمله اهداف این تحقیق به شمار می روند. تحقیقات صورت گرفته تاکنون به میزان تاثیرگذاری هر رنگ اشاراتی داشته اند؛ در ای نجا نیز سعی بر آن بوده که علاوه بر مشخص کردن این موضوع به صورت کامل تر و دقیق قتر، به نقش و تاثیر رنگ در هر یک از عناصر مسجد نیز توجه شود. روشی که برای انجام این پژوهش در نظر گرفته شده، از طریق مراجعه به کتابخانه ها و استفاده از اسناد، مقالات و کتب معتبر موجود است. نتایج حاصله مبین این مهم است که در مساجد معماران با بهر هگیری خلاقانه از عناصری همچون رنگ، نور و... موفق به پدیدار ساختن مفاهیمی در بیننده می شوند که موجب ایجاد آرامشی فراتر از آرامش دنیوی می شود.

رنگ، مسجد، معماری اسلامی، هنر دینی