میثم سنگین آبادی - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج
موسی زرین - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج
ماهرخ نوری - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج
امیر احمدپور - محقق گروه مهندسی زیستی دانشگاه ایالتی یوتا آمریکا

وجود دنبه در گوسفندان این امکان را به آنها می دهد که در زمان فراوانی علوفه، انرژی مازاد را به صورت چربی دردنبه ذخیره نمایند و زمان محدودیت خوراکی با فراخوانی آن، نیازهای متابولیکی را تامین نمایند. پژوهش حاضر به منظورتاثیر محدودیت خوراکی بر عملکرد و غلظت فراسنجه های خونی گوسفندهای دنبه دار غیر آبستن اجرا گردید. تعداد 10راس میش غیرآبستن با میانگین سن سه تا چهار سال و وزن 3/60±49/2 کیلوگرم انتخاب و به دو گروه شاهد و محدودیتخوراکی اختصاص یافتند. میش ها در جایگاه های انفرادی نگهداری و با جیره های ترازیده بر پایه توصیه های (2007)NRCبرای نشخوارکنندگان کوچک، تغذیه شدند. میش های گروه محدودیت در هفته اول آزمایش دسترسی آزاد به خوراکداشتند، سپس سه هفته محدودیت پله کانی 60-50، 70-60، 80-70 درصد را تجربه نمودند و هفته آخر دسترسی آزاد به خوراک داشتند. خونگیری و وزنکشی در انتهای هر هفته انجام گرفت. مقادیر فراسنجه های خونی، توسط دستگاهاتوآنالایزر و با استفاده از کیت های تجاری سنجیده شد. ارزیابی آماری با استفاده از رویه Mixed نرم افزار SAS انجام شد.نتایج نشان دادند که هفته های محدودیت خوراکی بر میانگین وزن زنده دام ها تاثیر معنی دار داشتند (P<0/01). گلوکزخون در گروه محدودیت نسبت به گروه شاهد تمایل به افزایش نشان داد (P=0/07). مقدار کراتینین در هفته دوم (50-60 درصد) نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی دار داشت (P<0/01). همچنین تاثیر محدودیت خوراکی بر محتوای پلاسماییاوره، تری گلیسرید، کلسترول VLDL, LDH, HDL و آنزیم های کبدی GOT و GPT معنی دار نبود. هفته سوم )70-80 درصد( میزان LDL پلاسما در گروه محدودیت افت معنی دار نشان داد (P<0/02). با توجه به عدم تاثیرپذیری بسیاریاز فراسنجه های خونی چنین استنباط می شود که وجود دنبه در نژادهای بومی، خصوصا در شرایط عشایری که دام معمولابا محدودیت دسترسی به خوراک مواجه هستند، می تواند منبعی جهت تامین نیازهای متابولیکی و تولید شیر باشد.

انرژی، گلوکز، محدودیت خوراکی، فراسنجه های خونی، گوسفند