مهرناز صمدی صوفی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه پرورش و تولید طیور، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
فرید شریعتمداری - استاد گروه پرورش و تولید طیور، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
ناهید مژگانی - دانشیار، بخش بیوتکنولوژی، موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، کرج
علیرضا کلبادی نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مدیریت و پرورش طیور، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قائمشهر

به منظور بررسی اثرات پروبیوتیکها و گیاهان داروئی (پروفیت) بر سیستم ایمنی، مرفولوژی روده تعداد 448 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 یک روزه به طور تصادفی در 8 تیمار با 4 تکرار و 14 قطعه جوجه در هر تکرار اختصاص داده شدند. گروه های آزمایشی شامل عصاره آویشن، عصاره رازیانه، عصاره نعناع، مخلوط سه عصاره گیاهی (آویشن، نعناع، رازیانه،) پروفیت (پروبیوتیک به علاوه ی مخلوط عصاره های گیاهی)، پروبیوتیک مایع، پروبیوتیک پودر و شاهد بودند. کلیه ی محاسبات آماری با استفاده از نرم افزار SAS و مقایسه میانگین ها به روش آزمون چند دامنه ای دانکن انجام گردید. نتایج نشان داد که عیار آنتی بادی علیه ویروس واکسن نیوکاسل تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت. عیار آنتی بادی علیه گلبول قرمز گوسفند تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت (P<0/05). اختلاف آماری معنی داری بین تیمارهای مورد مطالعه از نظر شاخص های بافت شناسی در ایلئوم و ژوژنوم در جوجه های گوشتی وجود نداشت (P<0/05).

جوجه های گوشتی، پروبیوتیک، آویشن، نعناع، رازیانه، سیستم ایمنی