مدل سازی تناسب اراضی در محیط GIS و بررسی رابطه آن با روش ریشه دوم

تعیین تناسب اراضی به عنوان یکی از روش های ارزیابی اراضی محسوب شده که می تواند بهترین نوع استفاده از اراضی در هر منطقه وهمچنین مهمترین فاکتورهای محدود کننده رشد محصولات کشاورزی را مشخص نماید. این فرایند کمک فراوانی به توسعه پایدار بخشکشاورزی می کند. هدف از این تحقیق ارزیابی کیفی تناسب اراضی مزارع گندم دیم حسین آباد کالپوش شهرستان میامی شمال شرقیاستان سمنان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و مقایسه نتایج بدست آمده از این روش با روش های ارزیابی اراضی مرسوم مانندریشه دوم می باشد. به این منظور اطلاعات خاکشناسی براساس مطالعه پروفیل های خاک جمع آوری شده و 16 فاکتور مواد آلی، فسفر،نیتروژن، پتاسیم، زهکش، بافت، عمق، توپوگرافی، سنگ و سنگریزه سطحی، عمق لایه غیر قابل نفوذ، هدایت هیدرولیکی، ظرفیتنگهداری آب، هدایت الکتریکی، واکنش (pH)، کربنات کلسیم معادل (TNV) و درصد سدیم قابل تبادل به عنوان عوامل تاثیر گذار تناسب اراضی به منظور کشت گندم دیم در نظر گرفته شد. برای ارزیابی از سه شاخص کیفیت حاصلخیزی، کیفیت شیمیایی و کیفیتفیزیکی خاک استفاده گردید. هرکدام از شاخص ها براساس اطلاعات فاکتورهای در برگیرنده، کلاس بندی شد و اطلاعات به صورتنقشه های رقومی در آمد. سپس با استفاده از نرم افزار ArcGIS 10.3 و تلفیق سه شاخص تولید شده، براساس کلاس بندی و روی هم اندازی لایه ها مشخص شد که 86/67 درصد از اراضی دارای کلاس نسبتا مناسب ((S(2) و 13/33 درصد از اراضی دارای کلاس تناسب بحرانی ((S(3) هستند. همچنین نتایج روش مورد استفاده با ریشه دوم مقایسه گردید. نتایج نشان داد که این روش با روش ریشه دوم دارای ضریب کاپا برابر با 0/70 است. بر اساس نتایج بدست آمده به نظر می رسد در برخی مناطق این روش را بتوان به عنوان جایگزین روش ریشه دوم معرفی کرد.

کلیدواژه ها:

تناسب اراضی ، شاخص های کیفی خاک ، نقشه های رقومی ، روش ریشه دوم