گلچین شاهیجانی - دانشجوی ارشد اتاق عمل، کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده پرستاری مامایی اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
سعید جزینی - کارشناس ارشد اتاق عمل، گروه اتاق عمل، دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی الیگودرز، ایران
جابر ذبیحی - کارشناس ارشد اتاق عمل، گروه اتاق عمل، دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی الیگودرز، ایران
سمانه دهقان ابنوی - مربی هیئت علمی، دانشکده پرستاری بروجن، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران
الهه موسوی - هیئت علمی گروه اتاق عمل، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران

زمینه و هدف: عفونت محل زخم یکی از شایع ترین عفونت های بیمارستانی و هم شاخصی برای میزان کنترل عفونت در اتاق عمل است. از آنجا که عوامل متعددی در بروز عفونت محل زخم جراحی دخیل هستند؛ جهت مدیریت و پیشگیری از این نوع عفونت ها شناسایی عوامل و میزان آلودگی در اتاق عمل ضرورت پیدا می کند به همین دلیل محقق بر آن شد تا مطالعه ای با هدف بررسی میزان آلودگی در اتاق عمل انجام دهد.مواد و روش ها: پس از جستجو در پایگاه های SID، PubMed و Google scholar با استفاده از کلید واژه های فارسی عفونت و اتاق عمل تعداد 5598 مقاله انتخاب و پس از دخیل کردن معیارهای ورود: مرتبط بودن عنوان مقاله با موضوع، در دسترس بودن متن کامل و معیارهای خروج: بی ارتباط بودن با موضوع و پرداختن به موضوع عفونت در سایر قسمت های دیگر بیمارستان تعداد 12 مقاله از سال 1383 تا 1396 به صورت سرشماری در سال 1398 وارد مطالعه شدند.یافته ها: از 180 مورد تجهیزات، 73 مورد ( 40/5 % ) دارای آلودگی بودند. وسایل سیار 63 % و وسایل ثابت 37 % از آلودگی را شامل شدند. بیشترین آلودگی مربوط به ساکشن ( 28/8 %) و ترالی جراحی (23/3) و کمترین آلودگی مربوط به پمپ قلب ( 1/9 % ) بود. در بین 140 عدد از وسایل بیهوشی لارنگوسکوپ کمترین آلودگی ( 15 % ) و الکتروکاردیوگرام ( 70 %) بیشترین آلودگی را به خود اختصاص داد. از 150 کفش مورد مطالعه 89% دارای آلودگی و 11 % بدون آلودگی بودند. کفش ها در محیط محدود 73/8 % و در محیط نیمه محدود 74/9 % دارای آلودگی بودند. بیشترین عامل آلوده کننده تجهیزات ( 72/6 % ) استافیلیکوک کواگولاز منفی و کمترین آلودگی مربوط به اشرشیاکلی ( 1 مورد، 4/1 % ) و سیترو باکتر ( 1 مورد، 4/1 % ) و بیشترین عامل قارچی آلوده کننده هوای اتاق عمل قارچ های آسپیرژیلوس ( 98/29 % ) و پنیسیلیوم ( 25 % ) بود. وجود باکتری در 96/3 % از دست پرسنل بعد از اسکراب مشاهده شد. که بیشترین آلودگی ( 92/5 %) مربوط به زیر ناخن افراد بود. عملکرد پرسنل در مورد کنترل عفونت در اتاق عمل ضعیف بود. شایع ترین ضعف عملکردی ( 93/75 %) مربوط به روش های ضدعفونی و استریلیزاسیون بود.نتیجه گیری: براساس یافته های ما میزان آلودگی در اتاق عمل به ویژه در مورد تجهیزات، دست پرسنل و کفش ها بالا بود؛ که جدیت، بکارگیری و نظارت بر حسن اجرای استانداردهای کنترل عفونت را می طلبد. استفاده از ضدعفونی کننده های موثر بر استافیلیکوک کواگولاز منفی و آموزش و رعایت اصول اسکراب دست ها پیشنهاد می گردد.

آلودگی، اتاق عمل، کنترل عفونت