زهرا پورعابد - دانشجوی کارشناسی پرستاری، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دزفول، دزفول، ایران
عارف بلنده - دانشجوی کارشناسی پرستاری، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دزفول، دزفول، ایران
شکیبا لجمیری - دانشجوی کارشناسی پرستاری، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دزفول، دزفول، ایران
فردوس پلارک - مربی، کارشناس ارشد گرایش کودکان،دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دزفول، دزفول، ایران

مقدمه: یکی از مهم ترین و ساده ترین ابزار غربالگری برای یافتن زودهنگام سرطان پستان، خودآزمایی پستان (BSE) می باشد که یک روش سالم، مقرون به صرفه، غیرتهاجمی و عدم نیاز به تجهیزات و پرسنل متخصص دارد و میتواند بدون محدودیت زمانی و جغرافیایی مورداستفاده قرارگیرد. لذا هدف کلی این پژوهش تعیین و شناسایی بهترین روش آموزش خودآزمایی پستان از نظر زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهرستان دزفول در سال1398 میباشد.روشکار: در این مطالعه تحلیلی-مقطعی از 194 خانم مراجعه کننده به 4 مرکز بهداشت شهرستان دزفول در 6ماهه نخست سال1398 به صورت در دسترس نمونه گیری انجام شد. معیار ورود به مطالعه رضایت افراد جهت همکاری با پژوهشگران و داشتن حداقل سن 18سال تمام درنظرگرفته شد. داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته شامل سه قسمت ( آشنایی با فواید خودآزمایی پستان- میزان تمایل به انجام خودآزمایی پستان-بهترین روش برای یادگیری انجام خودآزمایی پستان) و یک پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک جمعآوری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss v 16 و آزمون-های توصیفی و تحلیلی میانگین، tمستقل، Anova و ضریب همبستگی پیرسون انجام شد.یافته ها: میانگین سنی افراد شرکت کننده در مطالعه 37/18 3/07 که 163) % 84/02نفر) خانهدار و 27) % 13/91نفر) دارای تحصیلات لیسانس و بالاتر بودند. میانگین نمره آشنایی با فواید خودآزمایی پستان ) 15/21 1/97 سطحمتوسط) و میزان تمایل به انجام خودآزمایی پستان 18/01 2/91 (سطح بالا) برآورد گردید. از بین راه های آموزشی موجود، آموزش حضوری توسط کارکنان بهداشت 105) % 53/60نفر)، آموزش از طریق کلیپهای تصویری 47 ) % 23/70نفر)، آموزش از طریق پوستر و پمفلت 24) % 11/85نفر) همچنین 18) % 8/76نفر) هم تمایل به استفاده از فضای مجازی و اینترنت جهت یادگیری خودآزمایی پستان داشتند.نتیجه گیری: افراد دارای سن کمتر بیشتر تمایل به استفاده از آزمونهای مجازی از طریق رسانه های جمعی را داشته اما با افزایش سن تمایل به آموزش حضوری در مراکز درمانی بیشتر میشد. براساس نتایج بدست آمده افرادی که توسط کادر مراکز بهداشتی آموزش دیدهاند تمایل بیشتری نسبت به انجام خودآزمایی پستان داشته و به روش صحیحتری خودآزمایی پستان را انجام میدادند.پیام برای سیاستگذاران: تشویق و آموزش صحیح زنان در قالبهای آموزش مختلف و هدایت زنان به سمت انجام صحیح خودآزمایی پستان میتواند راهکاری مناسب جهت تشخیص زودرس سرطان پستان به عنوان اصلیترین عامل مرگ و میر زنان جامعه در دستورکار نهادها ازجمله وزارت بهداشت و درمان و سازمان صدا و سیما جمهوری اسلامی ایران قرار گیرد.

خودآزمایی پستان، مراکز بهداشت، آموزش، سرطان پستان