نرگس سادات مطهری طبری - دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دانشکده پرستاری مامایی،
مرجان احمدشیروانی - دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دانشکده پرستاری مامایی،
محبوبه فرامرزی - دانشگاه علوم پزشکی بابل،
افسانه بختیاری - دانشگاه علوم پزشکی بابل، دانشکده پرستاری مامایی،
شبنم امیدوار - دانشگاه علوم پزشکی بابل، دانشکده پرستاری مامایی،
فاطمه باکویی - دانشگاه علوم پزشکی بابل، دانشکده پرستاری مامایی،

مقدمه: آسیب پذیری روان زنان به دنبال تغییرات جسمی-روانی-اجتماعی بارداری افزایش مییابد. از سوی دیگر چاقی علاوه بر عوارض جسمی با عوارض روانی همراه می باشد. با توجه به شیوع چاقی در جامعه ازجمله در زنان باردار و همچنین اتار نامطلوب مادری-جنینی بعلت مشکلات روانی، هدف این مطالعه تعیین اثر مشاوره بر بهزیستی روانی زنان باردار با شاخص توده بدنی بالا بود.روش کار: در این کارازمایی بالینی تصادفی 137 زن باردار 12-16 هفته با BMI بالای 25 مراجعه کننده به بیمارستان روحانی بابل با تصادفی سازی ساده به دو گروه مشاوره (N=67) و مراقبت روتین (N=70 ) تقسیم شدند. چهار جلسه مشاوره با مدل اطلاعات-انگیزش-رفتاری (IMB) اجرا شد. پرسشنامه های دموگرافیک در ابتدا وبهزیستی روانشناختی قبل از شروع مداخله و 8 هفته بعد تکمیل گردیدند. آزمونهای توصیفی ،تی تست زوج و مستقل استفاده شدند.نتایج: میانگین BMI در گروه مشاوره و کنترل به ترتیب با 29/44 3/45 و 30/20 4/60 و P> 0/05 تفاوت معنی دار نداشت. میانگین نمره بهزیستی روانی بعد از مشاوره 75/92 7/87 و در گروه مراقبت روتین 72/17 11/88 واختلاف میانگین بین دو گروه با d =0/23 و p=0/04 در گروه مشاوره بیش از گروه کنترل بود.همچنین بعد از مداخله نمره بهزیستی روان در حیطه های تسلط بر محیط (p=0/001)، زندگی هدفمند (p=0/05) و خودمختاری (p=0/02) در گروه مشاوره بطور معنی دار بیش از گروه مراقبت روتین بود.مقایسه امتیاز بهزیستی روان قبل و بعد از مداخله در گروه مشاوره با p=0/01 بطور معنی دار افزایش داشت، در حالی که تغییر امتیاز در گروه کنترل معنی دار نبود.نتیجه گیری: سطح بهزیستی روان زنان باردار چاق و دارای اضافه وزن با مشاوره مبتنی بر مدل اطلاعات-انگیزش-رفتاری بهبود یافت. لذا انجام مشاوره با مدل IMB در این گروه از زنان باردار، برای مقابله با مشکلات روانی معمول در دوران بارداری و پیامدهای آن پیشنهاد میشود.پیام برای سیاستگذاران:چاقی تهدیدی برای سلامت روان بوده و با اختلالاتی از جمله افسردگی و اضطراب همبستگی مثبت دارد. زنان باردار چاق و دارای اضافه وزن به دلیل داشتن بارداری پرخطر و نیز عدم رضایت از فرم بدن و ترس از ابتلا به مشکلات حاصل از چاقی برای خود و فرزندشان بیشتر مستعد مشکلات روانی هستند. از آنجایی که مشاوره با مدل IMB روشی آسان، ارزان و در دسترس است به نظر می رسد با آموزش افرادی که مراقبتهای زنان باردار را برعهده دارند از این روش در مراکز بهداشتی- درمانی و بیمارستانهای ارائه کننده مراقبتهای بارداری بتوان برای کاهش مشکلات روانی مادران استفاده نمود.

سلامت روان، بارداری، چاقی