آزاده آراسته - دانشجو کارشناسی ارشد مشاوره در مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی زنجان، زنجان، ایران.
رقیه خرقانی - دکترای بهداشت باروری، استادیار گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی زنجان، زنجان، ایران.

مقدمه : تغییرات فیزیولوژیک و روانشناختی دوران بارداری و بارداری ناخواسته با به چالش کشیدن فرآیند سازگاری مادر می تواند سبب افزایش عوارض جسمی و روانی مادر و نوزاد و کاهش کیفیت زندگی مادران شود.هدف: ارزیابی اثربخشی مشاوره شناختی بر کیفیت زندگی مادران با بارداری ناخواسته روش کار: مطالعه به صورت کارآزمایی تصادفی شاهد دار بر روی زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر زنجان انجام شد. از بین افرادی که شرایط ورود به مطالعه را داشتند 54 نفر به صورت آسان انتخاب و بطور تصادفی بلوکه چهار نفره در دو گروه مداخله 27) نفر) و کنترل 27) نفر) قرار گرفتند. افراد گروه مداخله تحت 8 جلسه مشاوره گروهی با رویکرد شناختی قرار گرفتند. گروه کنترل تنها مراقبت های معمول را دریافت کردند و در دوره پیگیری، کتابچه آموزشی در اختیار آنها قرار گرفت. پیامد اصلی مطالعه با استفاده از پرسشنامه کیفیت زندگی(WHOQOL-26) 1 در بدو ورود به مطالعه، پس از مداخله و در دوره پیگیری یک ماهه به صورت خود گزارش دهی بررسی شد.نتایج: مداخله با افزایش معنی دار میزان کیفیت زندگی ارتباط داشت. میانگین- انحراف معیار نمره کل کیفیت زندگی در مرحله پس آزمون و در دوره پیگیری یک ماهه ، در گروه مداخله به طور معنی داری بیشتر از گروه کنترل گزارش شد .(p<0.001)نتیجه گیری: به نظر می رسد مشاوره شناختی بر پایه مراحل سازگاری جسمی- روانی با بارداری سبب بهبود کیفیت زندگی مادران با بارداری ناخواسته می شود.پیام برای سیاستگذاران:. مدیران کشور همواره به دنبال راه کارهایی هستند تا با بکارگیری و اجرای آن، سبب ارتقاء سطح سلامتی و کیفیت مراقبت ها گردند لذا به مسئولین پیشنهاد می شود تا با راه اندازی مراکز مشاوره دوران بارداری بسترهای لازم برای ارتقاء سلامت روانشناختی مادران بویژه مادران دچار بارداری ناخواسته را فراهم سازند. با توجه به نتایج این پژوهش میتوان از این الگو برای ماماها و کارکنان بهداشتی شاغل، جهت طراحی و اجرای مداخلات به منظور بهینه نمودن خدمات مشاوره در مامایی، برن امه ریزی جهت مراقبت ازمادران و نوزادان و افزایش سلامت جسمانی و روانی مادران استفاده نمود.

مشاوره شناختی، بارداری ناخواسته، کیفیت زندگی