بررسی الگوی بیان ژن های ساختاری در مسیر بیوسنتز مونوترپن ها و بررسی کیفیت اسانس گیاه دارویی زنیان تحت تاثیر هورمون متیل جاسمونات

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه بیوتکنولوژی کشاورزی، دوره: 11، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JOAGK-11-3_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 842
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید احمد سادات نوری

گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان-دانشگاه تهران، پاکدشت، تهران، ایران

مهسا جمشیدی

گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران

سیدمحمدمهدی مرتضویان

پاکدشت دانشگاه تهران- پردیس ابوریحان- گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات

چکیده

هدف: زنیان (.Trachyspermum ammi L) گیاهی است علفی، یکساله از خانواده چتریان (Apiaceae) که در طب سنتی و علوم پزشکی کاربردهای فراوانی دارد. این تحقیق با هدف بررسی الگوی بیان ژن­های ساختاری در مسیر بیوسنتزی مونوترپن­ها و بررسی کیفیت اسانس گیاه دارویی زنیان تحت تاثیر هورمون متیل­جاسمونات انجام شد. ترکیبات شیمیایی اسانس و میزان بیان ژن­های MECPS، DXR و GDs به عنوان ژن­های کلیدی دخیل در مسیر بیوسنتز تیمول پس از اعمال تیمار هورمونی متیل­جاسمونات در 4 زمان­ مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش: پس از گلدهی، هورمون متیل­جاسمونات 1/0 میلی­مولار به صورت محلول­پاشی روی گیاهان اسپری شد. نمونه­گیری در 4 زمان (8، 24، 48 ساعت پس از هورمون­پاشی و نمونه شاهد اسپری شده با آب مقطر) صورت گرفت. استخراج RNA از بافت گل­آذین گیاه زنیان انجام شد و پس از سنتز cDNA و انجام Real-Time PCR داده­های حاصل از بررسی بیان ژن­های مذکور مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جداسازی و شناسایی ترکیبات اسانس نیز با استفاده از دستگاه­های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) صورت گرفت. درمجموع، 10 ترکیب در 4 نمونه شناسایی گردید. نتایج: نتایج حاصل از بررسی ترکیبات اسانس گیاه زنیان نشان داد که با توجه به تغییر مقدار ترکیبات ثانویه موجود در اسانس، میزان تولید آلفاترپینن که پیش­ساز مونوترپن­ها (نظیر تیمول) است، پس از گذشت 24 ساعت از اعمال هورمون متیل­جاسمونات افزایش یافت. همچنین نتایج حاصل از داده­های Real-Time PCR، افزایش بیان هر 3 ژن مذکور پس از 24 ساعت از اعمال هورمون را نشان می­دهد. افزایش بیان ژن­های ذکر شده در مسیر بیوسنتز مونوترپن­ها می­تواند عاملی برای بالا بودن میزان آلفاترپینن در اسانس گل­ها بعد از گذشت 24 ساعت پس از اعمال هورمون باشد. نتیجه گیری: هورمون متیل­جاسمونات با تحریک مسیر بیوسنتز ترکیب­های ثانویه و همچنین تاثیر بر میزان بیان ژن­های مسیر MEP باعث افزایش تولید مونوترپن­ها یک روز پس از اعمال هورمون می­گردد.

کلیدواژه ها

اسانس, بیان ژن, ترکیب ثانویه, زنیان (.Trachyspermum ammi L), متیل جاسمونات

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.