بررسی کارایی روش های شبیه سازی یک بعدی، شبه دوبعدی و یک بعدی-دوبعدی سیلاب برای رودخانه های جاری در دشت های سیلابی(مطالعه موردی: رودخانه دز)

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و مهندسی آبیاری، دوره: 39، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JISE-39-3_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 651
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیده مریم موسوی

دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی رودخانه، دانشگاه شهید چمران اهواز.

محمود کاشفی پور

استاد گروه سازه های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.

مهدی قمشی

استاد گروه سازه های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.

چکیده

امروزه مدیریت سیلاب به منظور کاهش خسارت جانی و مالی ناشی از آن از حائز اهمیت ترین مباحث در علم مهندسی رودخانه می باشد. مدل های هیدرودینامیکی متعدد یک، دو، سه بعدی و کوپل در زمینه شبیه سازی هیدرولیکی سیل در دنیا توسعه یافته اند. مدل های یک بعدی به زمان محاسباتی محدودی نیاز دارند و فقط امکان بررسی پارامترهای جریان در کانال رودخانه را در اختیار کاربر قرار می دهند. این مدل ها جزئیاتی از پخش سیلاب و تغییرات جریان میان کانال رودخانه و سیلاب دشت ها را ارائه نمی دهند. دشت های پیرامون رودخانه دز در استان خوزستان (محدوده مطالعاتی) وسیع و کم ارتفاع هستند. به دلیل پست بودن سیلاب دشت ها نسبت به کانال رودخانه، هنگام خروج سیلاب از مقطع رودخانه، دو جریان با عمق و سرعت متفاوت، در کانال رودخانه و سیلاب دشت ها ایجاد می گردد. در این مقاله سه شیوه شبیه سازی سیلاب، شامل مدل سازی یک بعدی با مقاطع موجود، مدل شبه دو بعدی MIKE 11 با استفاده از قابلیت LINK CHANNELS و مدل یک بعدی-دوبعدی MIKE FLOOD بررسی شده اند. نتایج نشان می داد که مدل شبه دوبعدی با وجود زمان اجرای بسیار کوتاه تر نسبت به مدل کوپل، دقت قابل قبولی در ارزیابی دبی، عمق جریان، شبیه سازی روند پخش و کاهش حجم سیلاب دارد، که با واقعیت ذخیره شدن بخشی از سیلاب در سیلاب دشت ها انطباق دارد و قادر است مشخصات جریان را در کانال اصلی رودخانه و سیلاب دشت ها به تفکیک ارائه دهد. در حالی که برای مدل یک بعدی با مقاطع موجود، امکان شبیه سازی پخش، تخفیف دبی و کاهش حجم سیلاب در اثر پخش وجود ندارد. این مدل پارامترهای هیدرولیکی جریان را به طور متوسط در کل مقطع ارائه می دهد. همچنین روندیابی سیلاب در این مدل قابل بررسی نیست.  

کلیدواژه ها

MIKE 11, سیلاب, کانال ارتباطی, مدل شبه دو بعدی, MIKE FLOOD

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.