علیرضا یدوی - دانشگاه یاسوج
عیسی مقصودی - دانشگاه یاسوج
جمیله جانزاده ده شیخ - دانشگاه یاسوج

وجود سولفات مس در آب و خاک می تواند منجر به کاهش جوانه زنی و استقرار گیاهچه و همچنین کاهش رشد و تولید گیاهان شود. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل غلظت های مختلف سولفات مس (صفر، 10، 20، 30 و 40 میلی گرم در لیتر) و ارقام مختلف گندم (ارگ، بهار، بک کراس روشن و روشن) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین بنیه طولی (88/23 میلی متر)، بنیه وزنی (54/18 میلی گرم) و وزن خشک گیاهچه (54/18 میلی گرم) از رقم روشن در غلظت صفر سولفات مس حاصل شد. همچنین بیشترین میزان قندهای محلول کل (49/1 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ) از رقم بک کراس روشن در غلظت 40 میلی گرم در لیتر سولفات مس و بیشترین میزان پرولین (79/0 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ) از رقم بهار در غلظت 40 میلی گرم در لیتر سولفات مس به دست آمد. در بین اثرات اصلی سولفات مس بیشترین ذخیره مصرفی بذر (45/18 میلی گرم)، کارایی استفاده از ذخایر بذر (77/0 میلی گرم بر میلی گرم بذر)، درصد تخلیه ذخایر بذر (01/43 درصد) و سرعت جوانه زنی (19/11) از غلظت صفر و در بین ارقام مختلف گندم بیشترین ذخیره مصرفی بذر (10/18 میلی گرم) و درصد تخلیه ذخایر بذر (89/39 درصد) از رقم روشن، بیشترین کارایی استفاده از ذخایر بذر (76/0 میلی گرم بر میلی گرم بذر) از رقم ارگ و بیشترین سرعت جوانه زنی (94/10) از رقم بک کراس روشن حاصل شد. در بین ارقام مختلف گندم، رقم روشن و بک کراس روشن از لحاظ تحمل به سولفات مس نسبت به ارقام بهار و ارگ برتری داشتند

بنیه بذر, درصد تخلیه, ذخیره مصرفی, سرعت جوانه زنی, گندم