سیده مریم خدامی - دکتری تخصصی گفتار درمانی علوم پزشکی تهران

اختلالات نورولوژیک صوت به طیفی از مشکلات صوت اطلاق می شود که در آنها به دلیل آسیب دستگاه عصبی محیطی، اختلالات پیشرونده دستگاه عصبی مرکزی و یا اختلالات حرکتی موثر بر حنجره، ویژگی های صوت دستخوش آسیب می شود. در این اختلالات، عصبرسانی به حنجره به اشکال متنوع دچار اختلال می شود و به دنبال آن ویژگی های صوت به درجات مختلف و متناسب با میزان آسیب وارده به دستگاه عصبی مختل می شوند. فلج چین های صوتی متداولترین اختلال نورولوژیکی صوت است که معمولا به دلیل آسیب عصب حنجرهای راجعه ایجاد می شود. پارکینسون و اسکلروز منتشر نیز شایع ترین اختلالات پیشرونده دستگاه عصبی مرکزی هستند که می توانند در بروز اختلالات صوت نقش داشته باشند. هرچند بیماران مبتلا به اختلالات نورولوژیک صوت به دلیل درگیری دستگاه عصبی مرکزی و یا محیطی، مجموعه ای از علائم پاتولوژیک را نشان می دهند اما بررسی ها نشان می دهد در بسیاری از موارد، مشکلات صوت اولین علامت درگیری دستگاه عصبی است. همچنین ویژگی های صوت می تواند بیانگر سیر پیشرفت آسیب نورولوژیک زمینه ای و یا بهبودی آن متعاقب درمان باشد. لذا نقش گفتاردرمانگر در فرایند ارزیابی، تشخیص، درمان، و بررسی پیامد درمان های پزشکی و غیرپزشکی در مبتلایان به انواع اختلالات صوت نورولوژیک قابل توجه می باشد. در این مقاله به منظور تبیین نقش متخصص گفتار درمانی در فرایند ارزیابی، تشخیص، و درمان اختلالات نورولوژیک صوت، ابتدا ویژگی های صوتی بیماران مبتلا به انواع اختلالات نورولوژیک صوت را بر اساس شواهد تحقیقاتی اخیر از ابعاد مختلف ارزیابی های ادراکی و عینی مورد بررسی قرار می دهیم. سپس رویکردهای صوت درمانی توصیه شده در اختلالات نورولوژیک را معرفی نموده و اثربخشی آنها را از منظر مطالعات انجام یافته بررسی خواهیم نمود.