امیرمهیم مهیمی - گروه شهرسازی، دانشکده هنر، معماری و شهرسازی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

برای ایجاد یک توسعه ی همه جانبه، شناخت همه ی ابعاد مختلف توسعه ضرورتی اجتناب ناپذیر است، برای سنجش توسعه یافتگی یک سکونتگاه، ابتدا، تعریف شاخص ها، و روش های سنجش و اندازه گیری ضرورت دارد. این مقاله با بهره گیری از روش های شاخص توسعه انسانی و شاخص امتیاز استاندارد به تعیین درجه ی توسعه یافتگی شهرستان های استان کرمان پرداخته و آنها را رتبه بندی می کند. برای این منظور، 49 شاخص توسعه، شامل 17 شاخص توسعه فرهنگی، 20 شاخص توسعه آموزشی و 12 شاخص توسعه بهداشتی و درمانی، با توجه به مبانی نظری و داده های موجود و در دسترس تعریف گردید. محاسبات این دو روش، با استفاده از کدنویسی در نرم افزار برنامه نویسی MATLAB و همچنین استفاده از نرمافزار Excel انجام گردید. نتایج این پژوهش نشان دهنده ی آن است که شهرستان های استان کرمان به لحاظ توسعه یافتگی، دارای شکاف و فاصله ی تقریبا زیادی نسبت به یکدیگر می باشند. شهرستان کرمان، به عنوان مرکز استان، با اختلاف فاحشی نسبت به رتبه های بعدی در رتبه ی اول قرار دارد، به این معنی که این شهرستان، به عنوان مرکز استان، در مقایسه با سایر شهرستان ها، از توسعه یافتگی بسیار بالایی برخوردار است و دیگر شهرستان ها، در حوزه ی توسعه فضایی و منطقه ای به شدت دچار نابرابری می باشند. پس از آن شهرستان رفسنجان در رتبه ی بعدی جای می گیرد. شهرستان کوهبنان نیز، با اختلاف بسیار، رتبه ی آخر این دو روش را به خود اختصاص داده است.

درجه توسعه یافتگی، توسعه منطقه ای، شاخص توسعه انسانی، شاخص امتیاز استاندارد، استان کرمان