نقش روایت اهل بیت علیه السلام در شکوفایی تمدن نوین اسلامی

تمدن اسلامی و شکوفایی آن در عصر حاضر، از موضوعات مهم جامعه اسلامی است که امروزه برخی ازاندیشمندان و متفکران جهان اسلام، شکوفایی آن را راهی برای حل بحران جوامع بشری به ویژه جهان اسلام می دانند. بدون شک، آموزه ها و روایات اهل بیت (ع) همان گونه که در تثبیت پایه های تمدن اسلامی نقش داشته است،امروز نیز می تواند در شکوفایی آن نقش مهمی ایفا نماید. نقش روایت در این موضوع زمانی قابل بررسی است که نگاه ما به روایات، نگاه تمدنی باشد. مراد از نگاه تمدنی، آن است که میزان تاثیرگذاری اخبار و روایات در تمدن اسلامی و بشری در عرصه های علوم، فنون، هنر، ادبیات و دیگر مظاهر تمدن، مورد بررسی قرار گیرد. این نگاه در پژوهش های علمی آن گونه که شایسته است، مورد بررسی و مطالعه قرار نگرفته است، نگاه قدسی دینی و نگاه میراثی به روایات هرچند بسیار خوب است، اما باید دانست نگاه تمدنی به روایات می تواند نگاه اولی واولویت دار مسلمانان به روایات باشد. جستار حاضر، مطالعه ای کیفی است که با مطالعه اسناد، بانک های اطلاعاتی، مقالات و کتب تمدن، کتب روایی و رجالی شیعه با رویکرد تمدنی به روایات و آموزه های اهل بیت (ع) شکل گرفته و براساس تحلیل محتوا، انسجام یافته است. براساس یافته های این مقاله، آموزه های اهل بیت (ع) تمدن اسلامی را جامع ترین تمدن دانسته اند که بر پایه توحید و یکتاپرستی و گزاره های مرتبط با آن استوار است. شکوفایی این تمدن مرهون رشدو توسعه سه پارامتر فرهنگ، قدرت و ثروت است. روایات با تاکیدی که بر روح و جوهره تمدن اسلامی دارند، با تربیت افراد نخبه و کارآمد در این حوزه و حاکمیت اخلاق بر تمام نظام ها و خرده نظام های جامعه، در شکوفایی تمدن نوین اسلامی نقش دارند. روایات در شکوفایی تمدن نوین انسانی دارای دو نقش بالفعل و بالقوه هستند و آنچه در شکوفایی تمدن نوین اسلامی مهم است توجه به نقش بالقوه روایات و تلاش علمی به منظور به فعلیت رساندن آن هاست که در این نوشتار هر دونقش به ویژه نقش بالقوه روایات اهل بیت علیه السلام مورد توجه قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

اهل بیت (ع) ، تمدن اسلامی ، روایات ، شکوفایی ، نوین