ساسان محسن زاده - دانشیار فیزیولوژی گیاهی بخش زیستشناسی دانشگاه شیراز
لیلا حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم گیاهی دانشگاه شیراز

تنشهای محیطی به ویژه خشکی، از مهمترین عوامل کاهش رشد گیاه در مرحله جوانه زنی میباشد. به منظور بررسی اثر مخلوط چند میکروارگانیسم (باکتری، قارچ، مخمر، اکتینومایستها و ...) و جلبک کلرلا در مرحله جوانه زنی بذر ذرت در شرایط تنش خشکی آزمایشی در پاییز سال 98 انجام گرفت. آزمایش در پتری دیش و با طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این آزمایش از سه غلظت محلول میکروارگانیسم (صفر، 7/5و 15 درصد از استاک محلول اصلی) همچنین از سه غلظت ریزجلبک کلرلا بر حسب تعداد سلول (صفر،24288000 سلول و 48576000 سلول) استفاده شد. برای اعمال تنش خشکی از پلیاتیلنگلیکول 6000 در پتانسیلهای صفر، -5و -10 بار مطابق فرمول میشل و کافمن استفاده شد. در نهایت سرعت، درصد، قدرت جوانه زنی و طول گیاهچه ها با هم مقایسه شد. نتایج نشان داد که مخلوط میکروارگانیسمها در سطح 7/5 درصد در شرایط تنش خشکی کم و زیاد و درسطح 15 درصد در شرایط تنش خشکی و ریزجلبک کلرلا در هر دو سطح 24288000) سلول و 48576000 سلول) یکی از روشهای مناسب برای بهبود و احیای کیفیت بذر هم در شرایط شاهد و هم در شرایط تنش خشکی محسوب میشود. جلبک و مخلوط میکروارگانیسمها به عنوان کود زیستی تلقی میشوند، جلبک در هر دو سطح رقیق و غلیظ در شرایط غیر تنش و تنش خشکی کم و زیاد، در رشد طول گیاهچه، سرعت، درصد و قدرت جوانه زنی بسیار موثر است. عصاره جلبکی به دلیل داشتن هورمونهای رشد مانند سیتوکینین، ایندول استیک اسید و جیبرلین و عناصری مانند روی، مس، کبالت، منگنز، نیکل، ویتامینها و آمینواسیدها تاثیر مفیدی روی رشد گیاهان دارد. نتایج بررسیها نشان میدهد که عصاره جلبک باعث افزایش رشد گیاه، تحریک رشد ریشه و بهبود تحمل به تنشهای محیطی میباشد. نتایج به دست آمده برای ریزجلبک کلرلا به طور معنیداری بیشتر از مخلوط تجاری میکروارگانیسم ها بود.

میکروارگانیسمهای موثر (EM)، ریزجلبک کلرلا، بذر ذرت، جوانه زنی، تنش خشکی