کورش رضائی مقدم - دانشیار ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه شیراز
لاله صبور - دانش آموخته کارشناسی ارشد، بخش ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه شیراز
میثم منتی زاده - دانشجوی دکتری بخش ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه شیراز

در عصر حاضر، تخریب و فرسایش خاک و در نتیجه کاهش تولیدات کشاورزی به عنوان یک معضل مهم برایبسیاری از مناطق خشک و نیمه خشکازجمله کشور ایران مطرح می باشد. در این راستا، راهکارهای بسیاری در قالب کشاورزی حفاظتی برای بهره برداری منطقی و حفظ خاک برای نسل های آینده معرفی شده است. از سوی دیگر، به کارگیری این راهکارها و اصول حفاظت خاک توسط کشاورزان تحت تاثیر عوامل مختلفی می باشد. بنابراین، این پژوهش به دنبال شناسایی عواملموثر بر پذیرش فعالیت های حفاظت خاک در شهرستان گرمسار می باشد. در این پژوهش با استفاده از فن پیمایش و ابزار پرسشنامه، اطلاعات از کشاورزان شهرستان گرمسار جمع آوری گردید. از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 300 کشاورز به عنوان نمونه تحقیق موردمطالعه قرار گرفت. روایی صوری پرسشنامه توسط اساتید بخش ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه شیراز و پایایی آن از طریق یک مطالعه راهنما سنجیده و مورد تائید قرار گرفت. ضریب آلفای کرونباخ برای مقیاس های مختلف تحقیق بین 0/65 تا 0/90 بود. نتایج تحقیق نشان داد که کشاورزان منطقه فعالیت های حفاظتی مثل استفاده از کود سبز، کاشت گیاهان خانواده بقولات در تناوب با گندم و جو، استفاده مناسب و علمی از کود و سموم شیمیایی (بر اساس نتیجه آزمون خاک یا توصیه کارشناس)، استفاده از خاک ورزی مرکب و دستگاه های ترکیبی کود کار و بذرپاش را به ندرت انجام می دهند. تحلیل رگرسیونی پیش بینی عوامل موثر بر میزان پذیرش فعالیت های حفاظت خاک در بین پاسخگویان نشان داد که میزان تحصیلات، دانش حفاظت خاک، وام دریافتی برای فعالیت های کشاورزی و میزان روابط اجتماعی توانستند 26 درصد از تغییرات در رفتار پذیرش فعالیت های حفاظت خاک توسط کشاورزان را پیش بینی نمایند. درنهایت، بر مبنای نتایج تحقیق پیشنهادهایی ارائه گردیده است.

فعالیت های حفاظتی خاک, پذیرش, سرمایه اجتماعی, شهرستان گرمسار