ابوالقاسم دادرسی سبزوار - کارشناس ارشد آبخیزداری و عضو هیات علمی مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور

بدلیل قرار گرفتن کشور در بین دو عرض شمالی 25 تا 40 درجه، ایران به لحاظ اقلیمی جزو مناطق خشک دنیا به شمار می اید و به همین دلیل مسائل مرتبط با منابع آب چون خشکسالی که توزیع نامتناسب بارش و تبخیز و تعرق زیاد آن را تشدید می کند، از مسائل مهم و قابل توجه در کشور محسوب می گردد. از طرف دیگر برای شکوفایی اقتصاد، نیاز مبرم به آب قابل استحصال کاملا محسوس و کمکهای دولت و مشارکت مردم در دستیابی به این مهم، ضروری و اجتناب ناپذیر می باشند. مهار و بهره وری از سیلاب با هدف تغذیه سفره، از دیرباز بعنوان یکی از روشهای استفاده بهینه از منابع آبی، مورد توجه گذشتگان این سرزمین بوده است و استفاده از آن بخصوص در مناطق خشک و نیمه خشک از اهمیت زیادی برخوردار است. در این مقاله عملکرد طرح آبخوان شهرستان سبزوار مبنی بر تاثیر پخش سیلاب بر افت و خیز آب زیرزمینی، مورد رازیابی واقع شده و تغییرات آن با قرائت ماهانه سطح آب در چاه پیزومتریک حفر شده در پایین دست منطقه پخش، در مقایسه با حجم سیلاب وارده به سیستم، ناشی از بارش سالانه در منطقه، مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصله، رابطه مستقیم افت سفره با خشکسالی و کمبود بارندگی را نشان می دهد، این در حالی است که افزایش کمی آب سفره، متاثر از عملیات پخش سیلاب، به خوبی از داده های بدست آمده چاه پیزومتریک یک منطقه مشهود است.

پخش سیلاب ، آب زیر زمینی ، تغذیه ، سبزوار