پریسا غفوریان - دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمدجواد اصغری ابراهیم آباد - استادیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمد سعید عبدخدایی - دانشیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد
سیدعلی کیمیایی - دانشیار گروه روانشناسی مشاوره و تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد

پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل فردی، خانواگی، اجتماعی و مذهبی مرتبط با روابط فرازناشویی زنان در قالب یک پژوهش کیفی به منظور ارائه یک مدل درمانی جدید صورت گرفت. طرح پژوهش حاضر دارای دو مرحله بود: مرحله اول به روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی صورت گرفت. در مرحله دوم نیز تدوین پارادایم درمان روابط فرازناشویی با استفاده از روش عناصر مشترک انجام شد. گردآوری اطلاعات در مرحله اول طی سه گام صورت گرفت: گام اول، بررسی مقالات مرتبط با عوامل تاثیرگذار در روابط فرازناشویی به روش کیفی و مرور نظام­مند بود. گروه نمونه 28 مقاله چاپ شده داخلی از میان مقالات مرتبط بود که به روش نمونه­گیری هدفمند انتخاب شدند. درگام دوم، مصاحبه کیفی  نیمه­ساختاریافته انجام شد و اعضای نمونه به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند.  گام سوم نیز شامل مصاحبه کیفی با متخصصان حوزه زوج و خانواده درباره علل موثر بر رابطه فرازناشویی بود که با استفاده از روش دلفی انجام شد. در نهایت با استناد به اطلاعات به دست آمده از این سه گام مدل درمانی جدید جهت درمان روابط فرازناشویی زنان با استفاده از روش عناصر مشترک طراحی و تدوین گردید. طبق یافته­های مرحله اول پژوهش، 64 عامل موثر در بروز رابطه فرازناشویی زنان موثر است که در چهار حیطه فردی-شخصیتی، خانوادگی-تربیتی، فرهنگی-اجتماعی و عوامل مذهبی-اعتقادی تنظیم شد. در مرحله دوم با استناد به عوامل شناسایی شده موثر در بروز رابطه فرازناشویی زنان، مدل درمان جدید در قالب یک پارادایم درمانی ارائه شد. این مدل با استفاده از عناصر مشترک درمان­های موثر در زمینه روابط فرازناشویی طراحی و تدوین گردید. نتایج پژوهش نشان داد از میان چهار حیطه شناسایی شده مرتبط با رابطه فرازناشویی زنان، مقوله­های موثر در حیطه­های فردی-شخصیتی و سپس فرهنگی-اجتماعی به ترتیب بیشترین اهمیت را در بروز رابطه فرازناشویی زنان دارند. پس از آن، حیطه خانوادگی-تربیتی و در نهایت حیطه مذهبی-اعتقادی در بروز رابطه فرازناشویی زنان تاثیرگذار بود. همچنین مشخص گردید با استناد به عوامل مشترک درمانی در درمان­های موثر در حوزه روابط فرازناشویی می­توان مدلی جهت درمان رابطه فرازناشویی زنان به­طور خاص ارائه نمود که با توجه به اینکه عوامل موثر در بروز رابطه فرازناشویی زنان را مورد توجه قرار می­دهد، از پتانسیل خوبی جهت درمان رابطه فرازناشویی زنان برخوردار است.

عوامل فردی, خانوادگی, اجتماعی, مذهبی, روابط فرازناشویی زنان