تورج هاشمی - استاد گروه روان‎شناسی تربیتی دانشگاه تبریز
مینا محبی - دکتری تخصصی روان شناسی تربیتی دانشگاه تبریز
فاطمه علیزاده مارالانی - کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی دانشگاه تبریز

هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه‎ای پرخاشگری واکنشی در رابطه بین حساسیت به قربانی شدن با احساس تنهایی در نوجوانان بود. 349 دانش آموز پسر مقطع راهنمائی با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل پرسشنامه حساسیت به عدالت، پرسشنامه پرخاشگری واکنشی کنشی و مقیاس احساس تنهایی بود. سپس سیاهه حساسیت به عدالت (بوندو و السنر، 2015)، پرسشنامه پرخاشگری کنشی واکنشی (رین و دیگران، 2006) و مقیاس احساس تنهایی(راسل، 1996) اجرا شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهشاز روش تحلیل مسیر و آزمون بوت استرپ استفاده شد. نتایج نشان داد که حساسیت به قربانی شدن و احساس تنهایی به ترتیب پیشایند و پیامد معنی دار پرخاشگری واکنشی هستند. به علاوه، نتایج نشان داد که پرخاشگری واکنشی در ارتباط بین حساسیت به قربانی شدن و احساس تنهایی نقش واسطه ای دارد. درنهایت، این یافته ها می تواند برای مشاوران مدارس، روانشناسان تربیتی و معلمان در کاهش مشکلات پرخاشگری نوجوانان کمک کننده باشد.

احساس تنهایی, پرخاشگری واکنشی, حساسیت به قربانی شدن