مدل سازی مکانی فرونشست زمین در جنوب حوزه آبخیز میناب با استفاده از سنجش ازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی

دشت میناب در استان هرمزگان، در دهه های اخیر رشد جمعیت را در کنار توسعه کشاورزی داشته است. بارش کم سال های اخیر، خشک سالی های متوالی و محدودیت منابع آب سطحی، موجب حفر بی رویه چاه های آب در منطقه شده است. برداشت بی رویه از این چاه ها، موجب عدم تعادل آبخوان منطقه شده و پایین رفتن سطح آب زیرزمینی را به دنبال داشته است. پیامدهای این روند، باعث ایجاد و گسترش فرونشست زمین در منطقه شده است. هدف از این تحقیق، استفاده از تصاویر ماهواره ای راداری Semtinel-1 سال های 1393 و 1397 و روش تداخل سنجی تفاضلی راداری در بررسی میزان و گسترش فرونشست زمین است. نتایج پردازش های انجام شده بر روی این تصاویر نشان داد که در دوره مطالعاتی، حدود 13سانتی متر فرونشست داشته است. بعد از صحت سنجی پهنه بندی انجام شده با واقعیت های زمینی (شهریور 1397)، به منظور تشخیص رابطه فرونشست با میزان تغییرات و افت سطح آب زیرزمینی، ارتفاع سطح زمین و شیب، تحلیل های فضایی انجام و میزان همبستگی هر یک از فاکتورهای مذکور با تراکم رخداد فرونشست محاسبه گردید. تحلیل خودهمبستگی فضایی و شاخص موران خوشه ای بودن رخداد فرونشست تحت تاثیر تغییرات سطح آب در منطقه موردمطالعه را به میزان 0.925 نشان داد. همچنین بالا بودن امتیاز توزیع نرمال استاندارد (z) و پایین بودن مقدار سطح معنی داری (p_value) نشان دهنده رابطه خودهمبستگی قوی 1.89 و 0.06 بین عناصر موردمطالعه است.

کلیدواژه ها:

تداخل سنجی راداری ، فرونشست ، تحلیل مکانی ، آب زیرزمینی ، تصاویر رادار ، حوزه آبخیز میناب