سیدحسین موسویان - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،ایلام، ایران،
شمس اله عسگری - استادیار تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،ایلام، ایران،
مریم تاتار - دکترای ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی رازی کرمانشاه، ایران

فرسایش کناری نوعی فرسایش مخرب در مورفولوژی رودخانه هاست. به همین علت وضعیت فرسایش کناری رودخانه گدارخوش در بازه تخت خان مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق ابتدا آمار و اطلاعات هیدرولوژیکی نظیر دبی از سازمان امور آب منطقهای ایلام، تهیه شد و با انجام آزمونهای ران تست و کندال، همگنی و تصادفی بودن داده ها تایید شد. سپس با استفاده از متوسط دبیهای روزانه همان ایستگاه، با استفاده از نرم افزار SMADA، توزیع های مختلف به داده های مشاهداتی و تکمیل یافته برازش یافت و لوگ نرمال 3 پارامتره بهعنوان بهترین توزیع برای داده ها تعیین شد. پس از انجام عملیات میدانی، مسیری از رودخانه به طول 2/5 کیلومتر انتخاب شده و برداشت شد. پس از تهیه TIN رودخانه از روی مدل رقومی، با استفاده از نرم افزار HEC-GeoRAS، 48 مقطع عرضی روی TIN ایجاد شده و به مدل معرفی شد. در نهایت با انجام یک سری مراحل و عملیات های خاص، نقشه های شبکهبندی سرعت در دوره بازگشتهای2، 5، 10، 25، 50، 100 و 200 تهیه شده و جهت تعیین و شناسایی نقاط مستعد فرسایش و رسوبگذاری، مقادیر حداقل و حداکثر تنش برشی و سرعت در نقاط مختلف بازه به ازای سیل های مختلف تعیین شد. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که تنش برشی و سرعت در دوره بازگشتهای مختلف، درکانال اصلی بیش از سواحل بوده که این عوامل میتواند ضمن فرسایش بیشتر کانال اصلی رودخانه نسبت به سواحل، افزایش شیب رودخانه ونهایتا0 فرسایش کناری شود.

رودخانه گدارخوش، فرسایش کناری، HEC-RAS، HEC-GeoRAS