ارتقای سواد سلامت در دوره ی بارداری و تاثیر آن بر خودمراقبتی زنان باردار

مقدمه: مراقبت های دوران بارداری، پیامدهای نامطلوب حاملگی را کاهش میدهد، سلامت مادر را حفظ نموده و منجر به تولد نوزاد سالم می گردد. هدف این مطالعه ارتقای سواد سلامت خودمراقبتی در دوره ی بارداری در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت و تعیین تاثیر آن بر خودمراقبتی در دوره بارداری در این زنان است. روش کار: این مطالعه در بهمن ماه 1395 شروع و شش ماه ادامه داشت. در این کارآزمایی بالینی تصادفی شده، 80 نفر از زنان باردار به روش نمونه گیری تصادفی ساده چند مرحلهای انتخاب و با روش تخصیص تصادفی ساده به دو گروه 40 نفره مداخله و کنترل تقسیم شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامههای محقق ساخته بر اساس نتایج مطالعات بود که اعتبار و پایایی آن در یک مطالعه مقدماتی کسب شد. پرسشنامه ها قبل از مداخله، یک و دو ماه پس از مداخله، در بهمن و اسفند 1395 و فروردین 1396 پر شده بود. بر اساس نتایج بهدستآمده از تکمیل اولیه پرسشنامهها، مداخله آموزشی مناسب فقط در گروه مداخله طراحی و اجرا شد. این مداخله شامل استفاده از روش های آموزشی سخنرانی، بحث گروهی، پرسش و پاسخ، تمرین عملی و مشاوره، همچنین ارائه کتابچه های آموزشی، نمایش پاورپوینت و فیلم های آموزشی بود. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 16 با استفاده از آزمون t مستقل، آزمون من ویتنی، آزمون t زوجی و آزمون ویلکاکسون و آزمون مجذور کای RMA (ANOVA) مورد مقایسه و تحلیل قرار گرفتند. سطح معنی داری در تجزیه و تحلیل آماری 0.05 تعیین شد. یافته ها: قبل از مداخله، میانگین نمرات خودمراقبتی جسمی، روانی و خودمراقبتی کل، همچنین نمرات درک محاسبات، درک خواندن، رفتار و سواد سلامت کل در دو گروه کنترل و مداخله تفاوت معنیداری نداشتند اما یک و دو ماه بعد از مداخله میانگین نمرات این متغیرها در گروه مداخله افزایش یافت و بین دو گروه از این نظر این تفاوت معنادار مشاهده شد(p< 0.001). نتیجه گیری: ارتقای سواد سلامت درباره خودمراقبتی در دورهی بارداری در زنان مورد بررسی، موجب افرایش خودمراقبتی در این زنان شد، بنابراین برنامهریزی برای مداخلات آموزشی پیشنهاد شد.