عبدالرضا کرباسی - دانشیار، گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
شیما شمخالی چنار - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی محیط زیست دانشکده محیط زیست پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
سپهر پارسا - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مهندسی محیط زیست دانشکده محیط زیست پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، تهران، ایران

مصب یک رودخانه­ به­دلیل شرایط خاص فیزیکی و شیمیایی، می­تواند در زمان مخلوط شدن آب شیرین رودخانه و آب شور دریا، ساختار و غلظت فلزات سنگین موجود در آب رودخانه را تحت تاثیر قرار دهد. اختلاط آب شور و شیرین، در خود­پالایی و ترسیب فلزات سنگین نقش اساسی دارد. در پژوهش حاضر، خود پالایی عناصر سنگین Cd, Co, Ni, Cr و Pb در زمان مخلوط شدن آب شیرین رودخانه شفارود و آب شور دریای خزر در مصب آن رودخانه، در شرایط آزمایشگاهی و با کنترل پتانسیل کاهش، pH، DO و شوری، موردمطالعه و بررسی قرارگرفت. میزان لخته­سازی فلزات در مصب رودخانه بدین شرح بود: کبالت (6/92%) > نیکل (4/73%) > کروم = سرب (6/66%) > کادمیم (2/62%). همچنین الکترو­لخته­سازی با استفاده از دو الکترود قائم با آرایش تک قطبی تحت ولتاژ 6 و V 12 بررسی شد. بر اساس نتایج حاصله، الگوی الکترولخته­سازی فلزات تحت جریان V 6 به صورت کروم (2/22%) < کبالت (7/27%) < کادمیم (62%) < سرب (4/94%) < نیکل (5/95%) و تحت جریان V 12 به صورت کروم (0%) < کبالت (6/35%) < کادمیم (4/64%) < نیکل (8/92%) < سرب (4/94%) است. همچنین pH  و Eh از عوامل کنترل کننده لخته­سازی Ni و Pb بودند و DO از پارامترهای موثر بر حذف Cd  طی اختلاط مصبی بود. این در حالی است که شوری و EC اثر معکوس بر این فرآیند داشتند طوری که با افزایش شوری و EC، لخته­سازی تمامی عناصر موردمطالعه کاهش یافت.

الکترولخته سازی, خودپالایی, شفارود, فلزات سنگین, مصب