مروری بر اصول و کاربردهای روش های پیشرفته در استخراج ترکیبات فنلی از گیاهان

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 453

متن کامل این مقاله منتشر نشده است و فقط به صورت چکیده یا چکیده مبسوط در پایگاه موجود می باشد.
توضیح: معمولا کلیه مقالاتی که کمتر از ۵ صفحه باشند در پایگاه سیویلیکا اصل مقاله (فول تکست) محسوب نمی شوند و فقط کاربران عضو بدون کسر اعتبار می توانند فایل آنها را دریافت نمایند.

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

NCFOODI26_732

تاریخ نمایه سازی: 20 آبان 1398

چکیده مقاله:

ترکیبات زیست فعال دارای اثرات سلامت بخش فراوانی (از جمله خواص ضد سرطانی، ضد التهابی و ضد میکروبی)بوده و به همین دلیل از دیرباز مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته اند. در میان ترکیبات زیست فعال، پلی فنل ها بهدلیل عملکرد و خواص بسیار گسترده سلامت بخشی خود دارای اهمیت بسیار زیادی هستند. این ترکیبات بطورگستردهدر محصولات طبیعی گوناگون و محصولات جانبی حاصل از فرآوری آنها در کارخانجات وجود دارند. به طور خاص،گیاهان در بخش های گوناگون خود (برگ ها، ساقه ها، میوه ها و ...) به دلیل متابولیسم دفاعی در برابر عوامل و تنش هایمحیطی، غنی از ترکیبات زیست فعال به ویژه پلی فنل ها هستند. از اینرو، فرآیند استخراج کلیدی ترین مرحله برایبدست آوردن اینگونه ترکیبات از داخل بافت مواد است. بنابراین یافتن روشی مناسب برای استخراج بهینه اینترکیبات، یکی از موضوعات کلیدی در صنایع گوناگون مانند صنایع غذایی و صنایع دارویی است. در این مقاله براهمیت و نقش برجسته روشهای جدید استخراج این ترکیبات از گیاهان، اشاره شده است. این روش ها شامل روشاستخراج به کمک اولتراسوند، استخراج به کمک مایکروویو، استخراج به کمک سیال فوق بحرانی و استخراج به کمکمایع فوق گرم/تحت فشار، می باشد. در روش اولتراسوند از امواج فرا صوت برای ایجاد کاویتاسیون و تشکیل حباباستفاده می گردد که در اثر ترکیدن حباب ها، سرعت انتقال جرم و در نتیجه بازدهی استخراج افزایش می یابد. در روشمایکروویو از امواج الکترومغناطیس در دامنه 300GHz 0.3 استفاده می گردد. این روش میتواند در فشار اتمسفری ویا در کمتر از فشار اتمسفری انجام شود. در روش سیال فوق بحرانی، به طور معمول از دی اکسید کربن به عنوانحلال استفاده می گردد. به دلیل پایین بودن دمای بحرانی این ماده، این امکان وجود دارد تا ترکیبات حساس به گرمابه طور موثرتری استخراج شوند. در روش مایع تحت فشار، استفاده از دما و فشار بالا موجب کاهش ویسکوزیته حلالو در نتیجه بهبود نفوذ آن به داخل بافت ماده میگردد. عوامل گوناگونی بر کارایی استخراج ترکیبات فنلی تاثیر گذارندکه از جمله مهمترین آنها میتوان به نوع حلال، دما، فشار و ویژگی های فیزیکی و شیمیایی ترکیب اشاره نمود. دراین روشها به طور معمول از حلالهای هیدروالکلی نظیر متانول و اتانول و یا مخلوط آنها استفاده می گردد، چرا کهاین حلال ها می توانند فنل های آب دوست و چربی دوست را به طور موثری جداسازی کنند. کارایی استخراج هر کداماز روشهای مطرح شده با یکدیگر متفاوت است؛ بطوریکه به عنوان مثال، تحقیقات نشان داده اند که روش مایکروویوبیشتر برای استخراج ترکیبات قطبی و روش سیال فوق بحرانی و مایع تحت فشار بیشتر برای استخراج ترکیباتی باقطبیت کمتر، کارایی دارند. یافتن شرایط بهینه می تواند در بهبود کارایی استخراج توسط این روشهای پیشرفته درمقایسه با روشهای سنتی استخراج نظیر سوکسله و استخراج جامد-مایع کمک کند.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

امین علی یاری

دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

کرامت اله رضائی

استاد، گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج