بررسی تاثیر عصاره میوه بلوط بر فساد قارچی در سطح میوه پرتقال

میوه ها، پرمصرف ترین فرآورده های باغی هستند که در تامین بخشی از انرژی، فیبرهای رژیمی، ویتامین ها و املاحمورد نیاز بدن نقش دارند. در میان میوه ها، مرکبات و به ویژه پرتقال از انواع پرمصرف می باشند. میزان ضایعاتمرکبات بعد از مرحله برداشت تا مصرف نزدیک به 10 درصد تخمین زده میشود. صدمات مکانیکی و فساد میکروبیاز عوامل اصلی ضایعات مرکبات می باشند. میوه رسیده مرکبات به دلیل محتوای رطوبت بالا و عناصر مغذی نسبتبه حمله عوامل فساد به ویژه قارچ ها بسیار حساس هستند. به علاوه، اسیدیته بالا یا به عبارتی pH کمتر از 5 / 4مرکبات منجر به رشد کپک ها می گردد. رشد قارچ ها نه تنها سبب ضایعات چشمگیر محصولات باغی میشود، بلکهبه علت تولید برخی توکسین ها بر سلامتی انسان نیز تاثیر نامطلوبی دارند. امروزه برای افزایش ماندگاری میوه ها ازنگهدارنده های شیمیایی متعددی استفاده می گردد، اما با توجه به افزایش آگاهی مصرف کنندگان گرایش به استفادهاز نگهدارنده های طبیعی در حال افزایش است. در این راستا عصاره میوه بلوط ایرانی، به عنوان یک نگهدارنده طبیعیبرای افزایش ماندگاری میوه پرتقال و کاهش رشد قارچی در نظر گرفته شد. میوه های بلوط جمع آوری شده ازشهرستان لردگان استان چهارمحال و بختیاری پس از خشک کردن در دمای محیط و جدا کردن پوسته ای چوبی،توسط آسیاب چکشی به صورت پودر (مش 60) درآمد. برای عصارهگیری، 200 گرم پودر بلوط با 1000 میلی لیتراتانول 75 درصد مخلوط گردید و به مدت 24 ساعت روی شیکر همزده شد. سپس به وسیله کاغذ صافی محتویاتارلن صاف گردید. بخش صاف شده با دستگاه تبخیرکننده چرخان تحت خلاء در دمای 50 درجه سانتیگراد تغلیظگردید. میوه های پرتقال رقم تامسون ناول با هیپوکلریت سدیم 10 درصد به مدت 2 دقیقه ضدعفونی و با آب مقطرکاملا شسته شده و در دمای اتاق خشک شدند. در پوست پرتقال سه زخم به طول 5 میلیمتر و عمق 3 میلی مترایجاد شد، سپس 10 میکرولیتر از سوسپانسیون اسپورهای آسپرژیلوس نیجر و پنیسیلیوم اکسپانسوم (spore/mL10(6) در داخل زخم ها تلقیح گردید. بعد از 6 ساعت میوه ها به مدت 2 دقیقه در عصاره بلوط 1 درصد غوطه ور شدند. پرتقال شاهد نیز با آب مقطر تیمار شد. میوه ها به مدت 30 روز در دمای یخچالی نگهداری شدند و رشد قارچی در فواصل زمانی 5 روز ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که عصاره میوه بلوط با غلظت 1 درصد به صورتمعنی داری از رشد کپک های آسپرژیلوس نیجر و پنی سیلیوم اکسپانسوم جلوگیری کرد که این موضوع بیانگر اثراتضد قارچی عصاره بلوط می باشد.

کلیدواژه ها:

عصاره بلوط ، میوه پرتقال ، خاصیت ضدقارچی ، ماندگاری