احسان محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت حرفه ای، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران
پژمان آزمون - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت HSE ، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
محمدامین همت گر - کارشناس مهندسی بهداشت حرفه ای، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران
آرمان محمدی - کارشناس مهندسی بهداشت حرفه ای، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران

سابقه و هدف: کارکنان اداری با توجه به ماهیت کاری خود، شیوع بالایی از اختلالات اسکلتی-عضلانی را گزارش می کنند . اختلالات اسکلتی-عضلانی از جمله بیماری های مرتبط با کار است که می تواند بسیار ناتوان کننده ظاهر شود و بر اساس تحقیقات انجام شده، عمده ترین عامل از دست رفتن زمان کار، افزایش هزینه ها و آسیب های انسانی نیروی کار می باشد. یکی از روش های جدیدی که به تازگی در مقایسه با دیگر روش های ارزیابی ارگونومیک معرفی شده و از کاربردهای اختصاصی آن می توان به ارزیابی ریسک ابتلا به اختلالات اسکلتی-عضلانی در کارکنان اداری و کاربران رایانه اشاره کرد، روش ROSA (Rapid Office Strain Assessment) می باشد. این روش ریسک فاکتورهای ارگونومیکی را در کارکنان اداری که کار آنها بر پایه استفاده از رایانه می باشد، شناسایی و سطح ریسک شان را طبقه بندی می کند. هدف از این مطالعه ارزیابی اختلالات اسکلتی عضلانی کارکنان اداری دانشگاه علوم پزشکی کردستان به روش ROSA می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی-مقطعی می باشد و بر روی 285 نفر از کارکنان اداری دانشگاه علوم پزشکیکردستان به صورت سرشماری و با در نظر گرفتن معیارهای ورود به مطالعه انجام شد. داده های این مطالعه با استفاده از پرسشنامه دموگرافیک، پرسشنامه نوردیک ( NMQ ) و روش ROSA جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS21 و آزمون های آمار توصیفی، T-Test و کای دو انجام شد. یافته ها: شیوع علایم اختلالات اسکلتی-عضلانی در 12 ماه گذشته 68.6 درصد گزارش شد. همچنین رابطه معنی داری بینسابقه کاری و مدت زمان استفاده از رایانه در طول روز با اختلالات اسکلتی-عضلانی دیده شد ( P<0.05 ). بر اساس سطح ریسک ROSA ، 22 نفر ( 7.71 %) در ناحیه سطح ریسک کم، 195 نفر ( 68.44 %) در ناحیه سطح ریسک هشدار و 68 نفر ( 23.85 %) در ناحیه خطر و ضرورت انجام مداخله ارگونومی قرار داشتند. براساس آزمون آماری T-Test ، رابطه معنی داری بین بروز اختلالات اسکلتی-عضلانی و روش ROSA به دست آمد ( P<0.05 ). نتیجه گیری: به دلیل بالا بودن شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی در کارکنان اداری دانشگاه علوم پزشکی کردستان، نیاز به مداخلات ارگونومیکی همچون: انجام اقدامات اصلاحی در ایستگاه های کاری پرخطر (سطح دوم شناسایی شده توسط روش ROSA )، آموزش ارگونومی به پرسنل و برگزاری دوره های آموزشی مرتبط و کاهش مدت زمان استفاده از رایانه در طول روز و انجام فعالیت های ورزشی منظم جهت کاهش اختلالات اسکلتی-عضلانی پیشنهاد می گردد.

اختلالات اسکلتی-عضلانی، کارکنان اداری، ROSA ، دانشگاه علوم پزشکی کردستان